رئوف سید شریفی
فریبرز پیغامی
میرناصر سیدی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی با نانواکسید روی برعملکرد و طول دوره پر شدن دانه گندم درشرایط کمبود اب، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سهتکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1393 اجرا شد. فاکتورهایمورد بررسی شامل محلول پاشی با نانواکسید روی در چهار سطح (صفر، 0/25، 0/5 و 0/75 گرم برلیتر) و سه سطح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان شاهد، آبیاری تا مرحله خوشه دهی و آبیاری تا مرحله گرده افشانی به ترتیب معادل کد 50 و 60 مقیاس زیدوکس) بود. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد (307/67 گرم در متر مربع)، اجزای عملکرد نظیر تعداد دانه در سنبله (24/94) و تعداد سنبله در واحد سطح (296/04) در محلول پاشی 0/75 گرم در لیتر با نانواکسید روی و آبیاری کامل بدست آمد. از یک مدل خطی دو تکهای برای کمی نمودن پارامترهای پرشدن دانه استفادهگردید. تمامی پارامترهای پرشدن دانه نظیر سرعت، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه به طورمعنی داری تحت تأثیر سطوح آبیاری و محلول پاشی با نانواکسید روی قرار گرفتند. حداکثر طولدوره پرشدن دانه (49/62 روز) و دوره موثر پرشدن دانه (45/07 روز) در محلول پاشی 0/75 گرمدر لیتر نانواکسید روی و آبیاری کامل در طول دوره رشد بدست آمد. با افزایش کمبود آب، سرعتپر شدن دانه افزایش یافت. طوری که بیشترین سرعت پر شدن دانه به ابیاری تا مرحله خوشه دهیتعلق داشت. در مجموع محلول پاشی 0/75 گرم در لیتر نانو اکسیدروی عملکرد قابل قبولی را تولید کرد.

دوره پر شدن دانه، محدودیت آبی، گندم، روی