بررسی اثر سطوح باگاس نیشکر بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش تحت تنش خشکی

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف ماده آلی (باگاس نیشکر) و تنش خشکی بر عملکرد ماش در شمال خوزستان آزمایشی در سال 1392 به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در 3 تکرار در اراضی شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه اجرا شد. تنش خشکی بعنوان عامل اصلی در 3 سطح (تبخیر به میزان 100 میلی متر (Ir1) 150 میلی متر(Ir2) و 200 میلی متر (Ir3) از تشتک تبخیر کلاسA و سطوح مختلف ماده آلی (باگاس نیشکر) بدون باگاس به عنوان شاهد (T1) به میزان 5 تن در هکتار(T2) 10 تن در هکتار (T3) 15 تن در هکتار (T4)و 20 تن در هکتار (T5) بعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی صفات مرفولوژیک مورد بررسی ماش را بطور معنی داری کاهش داد و با افزایش تنش خشکی از 100 میلی متر به 200 میلی متر تبخیر، عملکرد دانه از 2230 به 1090 کیلوگرم در هکتار کاهش یافت. افزایش باگاس نیشکر بعنوان ماده آلی به خاک نیز کلیه صفات اندازه گیری شده را بطور معنی داری تحت تاثیر قرار داد. بگونه ای که اعمال 20 تن باگاس عملکرد دانه را نسبت به شاهد (بدون باگاس) حدود 650 کیلوگرم در هکتار افزایش داد. همچنین اثر برهمکنش تنش خشکی و ماده آلی تاثیر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش داشت و کلیه تیمارهای ماده آلی در تنش 100 میلی متر تبخیر نسبت به سایر تنش های خشکی در سطح آماری بالاتری قرار گرفتند. بگونه ای که تیمار تنش 100 میلی متر تبخیر و 20 تن باگاس (Ir1T4) در تمامی تیمارها بیشترین و تیمار تنش 200 میلی متر تبخیر و بدون باگاس (Ir1T5) کمترین عملکرد دانه را دارا بودند. بطور کلی، مصرف 15 تا 20 تن باگاس نیشکر در شرایط آبیاری با فاصله 100 میلی متر تبخیر در شرایط شمال خوزستان قابل توصیه می باشد.

Keywords:

ماش , تنش خشکی , ماده آلی , باگاس نیشکر , صفات مرفولوژیک و عملکرد