یونس پرنون - کارشناس ارشد حقوق ، مدرس دانشگاه
فریدون رستمی - دادیار دادگستری

با توجه به این که اعسار عاقله از پرداخت دیه پدر قاتل به عنوان طبقه اول اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله محرز بوده ، مستندا به ماده ۳۰۸ ق .م .ا. که می گوید:« نابالغ و دیوانه و معسر جزء اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله محسوب نمی شوند.» پدر جزء اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله محسوب نمی گردد و لذامسؤولیت پرداخت دیه به طبقات بعدی ، به ترتیب طبقات ارث می باشد، منتقل می گردد. چون اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله فقطمنحصر در طبقه اول از ارث نیست و سایر طبقات نیز اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله محسوب می گردند و در صورت فقدان موضوعی یاحکمی اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله عهده دار دیه می باشند. ماده ۳۰۷ ق .م .ا. مقرر می دارد، «اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله عبارت است از بستگان ذکورنسبی پدری و مادری یا پدری به ترتیب طبقات ارث» ... آیت الله العظمی فاضل لنکرانی نیز می فرمایند: «اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله عبارت است از مردان بالغ عاقل از خویشاوندان پدری جانی یا قاتل مانند برادرها، برادرزاده ها و عموها و عموزادگان و بنابراقوی جد پدری و اولاد قاتل اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله محسوب می شوند.» معظم له در پاسخ به این سؤال که اگر بعضی افراد اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله عاجز از پرداخت باشند وظیفه چیست ؟ فرمودند:« در فرض سوال دیه بر متمکن از اعسار عاقله از پرداخت دیه عاقله است.»

عاقله ، اعسار ، قتل ، دیه