احسان ساکی نژادیان - کارشناس ارشد زراعت
رضا امیرنیا - دکتری زراعت، استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
جلال جلیلیان - دکتری اکولوژی، استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه

در این تحقیق اثرات دو عامل، دور آبیاری و نوع حاصلخیزی در قالب کرتهای خرد شده با پایه بلوک های کاملا تصادفیدر سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل: 1- کود بیولوژیک نیتروکسین، 2- باکتری های حل کننده فسفات، 3- کود اوره 4- شاهد و دورهای آبیاری هر 5 روز و 10 روز و هر 15 روز قرار داده شد. نتایج داه های مربوط به شاخص درصد ماده خشک قابل هضم نشان داد که بین کودهای مختلف ودور آبیاری از لحاظ تأثیر روی صفت مذکور اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 درصد وجود دارد. بطوریکه تیمارحل کننده فسفات در دور آبیاری هر 15 روز یکبار با مقدار 68/19 بیشترین مقدار درصد ماده خشک قابل هضم را دارد. در دور آبیاری هر 11 روز تیمار شاهد با مقدار 67/79 درصد بیشترین مقدار را داشته و در آبیاری هر 10 روز یکبار مقدار این صفت برای کود بیولوژیک حل کننده فسفات 64/90 درصد و برای کود نیتروکسین 64/45 درصد بوده است. کود شیمیایی نیز در دور آبیاری هر 15 روز یکبار مقدار آن 63/65 درصد نزدیک به کودشیمیایی 63/67 درصد می باشد. کود زیستی حل کننده فسفات با مقدار میانگین 59/93 و کود شیمیایی با مقدار 60/13 در دور آبیاری هر 5 روز کمترین مقدار را داشته. نتایج تجزیه واریانس داده های مربوط به درصد قندهای محلول در آب نشانداد که بین نوع کود بکار رفته و دورهایمختلف آبیاری اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد. که بیشترین مقدار درصد قندهای محلول در آبمربوط به تیمار کود نیتروکسین در دور آبیاری هر 15 روز با مقدار میانگین 18/83 و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد در دور آبیاری هر 5 روز با مقدار 12/60 است. نتایج نشان می دهد در اکثر تیمارها با کاهش دور آبیاری باعث افزایش مقدار این صفت شده. با کاهش دورآبیاری از 5 روز به 10 روز باعث افزایش مقدار این صفت در همه تیمارها شده ولی بیشترین مقدار مربوط به کود حل کننده فسفات با مقدار درصد 16/30 است. که نتایج نشان میدهد که استفاده از کودهای زیستی میتواند جایگزین مناسب و یا مکمل موثری برای کاهش مصرف کود های شیمیایی باشد .

اسپرس، کودهای زیستی، ماده خشک قابل هضم، قندهای محلول در آب