چیمن ویسی سرطایره - نویسند مسئول ،دانشجوی کارشناسی ارشد ، جغرافیا طبیعی، گرایش ژئو مورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
فریبا اسفندیاری درآبادی - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

فرسایش خندقی یکی از انواع فرسایش آبی است که رخداد و گسترش آن موجب تغییرات بارز در منظر زمین و پسرفت اراضی وتخریب محیط زیست می شود. با توجه به تنوع و میزان تاثیر عوامل مختلف در شکل گیری و گسترش فرسایش خندقی که از نقطهای به نقطه ای دیگر نوع و میزان تاثیر آن تغییر می کند ، در این پژوهش هدف بررسی نقش شیب در شکل گیری و گسترشفرسایش خندقی در منطقه مورد مطالعه و تعین عوامل موثر در ایجاد آن است که در اینجا روش پژوهش مبتنی بر داده های آماری،کتابخانه ای و بازدید های میدانی بوده، بطوریکه از نقشه توپوگرافی 1/50000 و نقشه زمین شناسی 1/100000 و نرم افزار GIS برای ترسیم نقشه ها و همچنین از GPS برای تعیین موقعیت مکانی خندق هااستفاده شده و نقشه خندق های منطقه ترسیم گردید.سپس با مشخص کردن ویژگی های مربوط به عوامل زمین محیطی و تجزیه و تحلیل رابطه بین آنها با فرسایش های خندقی حادثشده، اقدام به شناسایی مهمترین عوامل موثر در شکل گیری و گسترش فرسایش خندقی در منطقه مورد مطالعه گردید. نتایج حاصلاز این تحقیق مبین این است که شکل گیری و گسترش فرسایش خندقی در منطقه تحقیق تابعی از عوامل مختلف از قبیل ارتفاعمتوسط بارندگی، نحوه استفاده از اراضی، نوع و تیپ گیاهی، شیب وجهت اراضی و... می باشد ، با توجه به اینکه بیشتر خندق هاروی شیب قرار گرفته بنابراین شیب اراضی بیشترین نقش و تاثیر را در شکل گیری و گسترش فرسایش خندقی دارا می باشد.براین اساس مناسب ترین راهبرد های کلان جهت پیشگیری از فرسایش خندقی در منطقه تحقیق ، اصلاح کاربری اراضی و مدیریتپوشش گیاهی و جلوگیری از قطع اشجار در منطقه است.

خندق، فرسایش خندقی، شیب ، ثلاث باباجانی