صابر صفری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اهر، اهر، ایران
امیرحسین شیخ اعظمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اهر، اهر، ایران
سیدمحسن حسینی - آموخته کارشناسی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد نوشهر، نوشهر، ایران

آلودگی هوا به عنوان یکی از مهمترین معضلات جوامع بشری است که اثرات سوء آن بر انسان وموجودات زنده دیگر بسیار است. یکی از منابع آلودگی هوا حمل و نقل شهر ی است . جهت کنترلآلودگی ناشی از حمل و نقل می توان سیاستهای متنوعی به کار برد که عمده ترین آنها سیاستهایمؤثر در عرضه سیستم حمل ونقل عمومی،کنترل ترافیک،تکنولوژی و برنامه ریزی فیزیکی و ... میباشد. در این تحقیق جهت تأثیر گذاری سیاست های مذکور،پرترددترین مقطع شهر ساری که دارایسطح سرویس E بوده به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است تا نتایج حاصله بصورت مدلی قابل ارزیابی باشد. ابتدا به معرفی منابع آلودگی هوای ناشی از سامانه حمل و نقل شهری پرداخته وپس ازبررسی دقیق ترافیک عبوری(مطاله میدانی) درچند مقطع بحرانی از قطعه راه و پ ی رو آن استفاده ازکتاب راهنمای آلودگی هوا (CORINAIR) خروجی های وزنی آلودگی عناصرمهم آلا ینده هوا به دست آمد.سطح استاندارد خودروهای عبوری براساس یورو 2 در محاسبات اعمال شده است وروش Tier2 براساس فاکتورهای آلودگی ناشی از سوخت خودرویی، خروجی ها یی به گرم آلودگی درمسافت مشخص طی شده با احتساب استاندارد خودرویی داده است.نتیجه آن شد که برخی زیرجزء های با فراوانی بالای هوای آلوده(مانند NOx, CO و CO2) شناسایی سپس با بیان سیاست های مؤثردرکاهش آلودگی هوا به انتخاب وپیشنهاد چند راهکار عرضه سیستم ترافیکی شهر ساری وبه طبع آنکنترل وکاهش آلودگی هوا پرداخته شده است. برای این منظور یکی از مسیرهای پر تردد شهر ساری،بلوار امیرمازندرانی و بلوار آزادی به دلیل دسترسی ورودی غربی به مرکز شهر، آمار ارائه شده ازسازمان پایانه های شهرداری ساری و سازمان پایانه های اداره راه و شهرسازی استان مازندران ونیزوجود بیمارستان، بازار روز و ادارات دولتی در مسیر مذبور،جهت بررسی آلودگی جوی انتخاب شد. سپس برای بیان ارتباط بین حجم ترافیک و غلظت آلاینده های هوا پس از جمع آوری اطلاعات، به کمک نرم افزار (Exel) طبقه بندی، نرمال سازی و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند.

آلودگی هوا، مدیریت ترافیکی، آلاینده های هوا، مسیر انتخابی، شهر ساری