فردین مسلمی نجار کلائی - کارشناس ارشد سیستم های اطلاعات مکانی
محمدعلی رجبی - استادیار، گروه مهندسی نقشه برداری، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
ابراهیم مقدسی رستمی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

مدیریت زمان سفر به عنوان یکی از مهمترین پارامترهای اقتصادی در برنامه ریزی سیستم حمل ونقلجاده ای محسوب می شود. برآورد زمان سفر در فرآیندهای برنامه ریزی سیستم های حمل ونقل، موردتوجه متخصصان حوزه های مختلف بوده که هر یک با بهره گیری از داده ها و ابزارهای تحلیلی خاص،سعی در مطالعه و برآورد زمان سفر داشته اند. پارامترهای محیطی، انسانی زیادی در برآورد زمان سفرنقش دارند که شناسایی و بررسی اثر این پارامترها و تهیه یک الگوی مناسب در برآورد زمان سفرمی تواند در مدیریت برنامه ریزی سفر بسیار مفید باشد. در این مقاله با مطالعه سیستم حمل و نقل برونشهری استان مازندران (مسیر ساری به قائمشهر و قائمشهر به بابل)، متغیرهای موثر بر زمان سفرشناسایی شده و میزان تاثیر هر یک از آنها بر زمان سفر اندازه گیری شده است. دو مدل پیش بینیمبتنی بر خوشه بندی افزایشی و K-means جهت برآورد زمان سفر وسایل نقلیه عمومی بین دو شهر متوالی استفاده شده است. به منظور ارزیابی روش پیشنهادی، خروجی روش های خوشه بندی درتعیین زمان سفر با داده های واقعی در مسیر مورد مطالعه مقایسه می شوند. نتایج حاکی از این است کهروش خوشه بندی افزایشی در مقایسه با روش K-means دارای دقت بهتری می باشد

زمان سفر، سیستم اطلاعات مکانی، خوشه بندی افزایشی، خوشه بندی K-means