سیده نگار میر فخر رجائی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین

بخش قابل توجهی از یادگیری کودک از طریق کسب تجربه و اطلاعات از محیط پیرامونش است. کودک کنجکاو است و دغدغه ی کشف تازه ها را دارد؛ از این رو حتی بیش از افراد بالغ به محیط اطراف خود توجه می کند و از آن تأثیر می پذیرد. بعد از خانه، فضایی که کودکان بیشترین زمان خود را در آن سپری می کنند، فضای آموزشی است که وظیفه ی آموزش، پرورش و آماده سازی کودکان برای ورود به جامعه را بر عهده دارد. هدف پژوهش پیش رو دستیابی به راهکارهای مؤثر برای بهبود طراحی فضاهای آموزشی سازگار با نیازهای روحی و جسمی کودکان است. پرسش اصلی پژوهش این است که محیط چگونه بر کارآیی، یادگیری و رفتار کودکان تأثیر می گذارد و چگونه می توان محیطی طراحی نمود که هماهنگ با نیازهای یادگیرنده، محرک خلاقیت و انگیزش و بهبود دهنده ی یادگیری و رفتار در کودکان باشد؟ روش پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که از طریق بهبود عوامل محیطی، ارتباط درون و بیرون و فضای سبز، بازی انگیزی محیط، انعطاف پذیری محیط، توجه به روانشناسی محیط و نیازهای روحی و جسمی کودکان در طراحی می توان به فضایی هماهنگ با نیازهای یادگیرنده و محرک خلاقیت، انگیزش و مستعد برای بهبود یادگیری و رفتار کودکان دست یافت. بعلاوه مجموع عوامل فوق سبب سازگاری محیط با نیازهای روحی و جسمی کودک شده و در ایجاد انرژی و احساسات مثبت، بهبود رفتار و خلق و خو، افزایش کارآیی، کاهش اضطراب، کاهش خواب آلودگی و فشار چشم، افزایش تمرکز، انگیزش و یادگیری کودکان مؤثر است.

محیط یادگیری، عوامل محیطی، خلاقیت ، بازی، انعطاف پذیری