بهروز جوانمرد - دکتر در حقوق کیفری و جرم شناسی، استاد در دانشگاه آزاد اسلامی

سال 1392 برای تابعان حقوق کیفری ایران سال مهمی بود. از طرفی، در سطح حقوق کیفری ماهوی در اول اردیبهشت 1392 قانون مجازات اسلامی جدید این بار نیز به صورت آزمایشی برای مدت پنج سال به تصویب رسید. از طرف دیگر، در روزهای آغازین آخرین ماه همین سال و در سطح حقوق کیفری شکلی، قانون آیین دادرسی کیفری، بعد از حدود 13 سال از تقدیم پیش نویس اولیه، سرانجام در مورخ 4/12/1393 از گذر تصویب مجلس و در 26 اسفند از صافی تایید شورای نگهبان گذشت و با اجرای آزمایشی آن به مدت سه سال موافقت گردید. این قانون در روزنامه رسمی شماره 20135 مورخ 3 اردیبهشت 1393 منتشر شده و ماده 569 همین قانون، تاریخ لازم الاجرا شدن آن را شش ماه پس از انتشار در روزنامه رسمی عنوان کرده بود. هرچند خود این ماده نیز توسط ماده 698 قانون آیین دادرسی جرایم نیروهای مسلح مصوب 8/7/1393 نسخ گردید و زمان لازم الاجرا شدن قانون آیین دادرسی کیفری به 1/4/1393 موکول گشت. به علاوه تا زمان مذکور برخی مواد این قانون به درخواست متولیان دستگاه عدالت کیفری و اجابت این خواسته توسط برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در خرداد 1394 مورد اصلاحات قرار گرفت. در این مقاله تلاش شده برخی مهمترین تغییرات نوآورانه صورت گرفته در این قانون با رویکردی انتقادی و به نحو اجمال مورد بررسی قرار گیرد.

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 ،مرحله تحقیقات مقدماتی،مرحله تحت نظر ، حق داشتن وکیل، دادرسی منصفانه