سمیرا یزدان شناس - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، ایران
احمد پورابراهیم - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قشم، ایران

در طول تاریخ حیات انسان در زمین، بخش مهمی از تلاش جوامع حقوقی، تعیین مجازات و کیفر دادن مجرمانی است که نسبت به هنجارشکنی مبادرت نموده و قواعدی همچون نظم عمومی را در جامعه مختل می نمودند. در حقیقت جامعه انسانی برای صیانت از وجدان عمومی و جلوگیری از رفتارهای مجرمانه اقدام به وضع کیفر نمود که به تدریج در قوانین مجازات متجلی گشت. آنچه که در جوامع بشری مشاهده می گردد به تدریج از شدت و خشونت مجازات در طول زمان و به تبع رشد عقلانی جوامع کاسته شده و مجازات ها منطقی تر و متناسب تر شده اند. به گونه ای که در جوامع ابتدایی شدت مجازات ها به مراتب شدیدتر از امروز بوده است. چنان که کیفرهایی که علیه تمامیت حیات و جسم مجرمان بوده با شدت تمام اجرا می شده و امروز دیگر نمی توان چنین مجازات هایی را در آن شکل مشاهده نمود. نتیجه تحول مجازات ها منجر به بروز پدیده ای به نام کیفرزدایی شده و با مقتضیات امروزین جامعه بشری کیفرها سازگارتر شده اند. در کیفرزدایی تا سرحد امکان از تماس افراد ناسازگار و نابهنجار با دستگاه عدالت کیفری جلوگیری می شود و سعی بر تطبیق مجازات ها با شخصیت افراد و به عبارتی فردی کردن کیفر از طریق قبول شیوه ها و راههای اجرای کیفرزدایی می گردد و سعی می شود پاسخ های غیرکیفری به اعمال ضد اجتماعی بزهکاران به صورت متناسب داده شود.