یوسف ممبینی نیا - دکترای روانشناسی، گروه روانشناسی ،دانشکده روانشناسی و دانشگاه آکادمی تاجیکستان

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های دلبستگی ، هویت با سازگاری اجتماعی در نمونه ای از دانش آموزان دبیرستانی است که در سال تحصیلی88-87در شهرستان ایذه مشغول تحصیل هستند. 300 نفر دانش آموز (170 دختر و 130پسر) با پر کردن پرسشنامه های سبک های دلبستگی ، هویت و سازگاری اجتماعی در این پژوهش شرکت کرده اند. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی ( فراوانی ، درصد فراوانی و ...) و آمار استنباطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که بین سبک دلبستگی ایمن و هویت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد اما بین سبک دلبستگی اجتنابی و هویت رابطه معکوس معنادار وجود دارد. همچنین بین هویت و سازگاری اجتماعی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و این در حالی است که بین سبک های دلبستگی (ایمن و ناایمن) و سازگاری اجتماعی هیچ گونه رابطه معناداری از نظر آماری به دست نیامده است. نتایج نشان می دهد که سبک های دلبستگی ایمن و اجتنابی با ابعاد هویت (تعهد و اکتشاف) رابطه ی معنادار دارند و از میان ابعاد سازگاری اجتماعی تنها مهارت اجتماعی با سبک دلبستگی ایمن رابطه دارد و بقیه ابعاد هیچ گونه رابطه ای با سبک دلبستگی ایمن ندارند. همچنین قالب اجتماعی و روابط اجتماعی نیز با سبک دلبستگی اجتنابی رابطه معکوس ومعنادار ایجاد کرده است. لازم به ذکر است که از میان ابعاد هویت ، بعد اکتشاف با مهارت اجتماعی و علایق ضد اجتماعی (از ابعاد سازگاری اجتماعی) رابطه مثبت و معنادار ایجاد کرده ، در صورتی که بعد تعهد با قالب اجتماعی و مهارت اجتماعی رابطه مثبت و معناداری دارد و با سایر ابعاد هیچ رابطه معناداری ندارد. از دیگر نتایج این پژوهش این بوده است که جنسیت در سبک دلبستگی ایمن تفاوت ایجاد نکرده است. اما در سبک های دلبستگی ناایمن ، تفاوت ایجاد کرده است ، همچنین از میان ابعاد هویت و سازگاری اجتماعی ، تنها بعد مهارت اجتماعی و روابط اجتماعی (از ابعاد سازگاری اجتماعی) بوده است که جنسیت در آنها تفاوت ایجاد کرده است و در سایر ابعاد هیچ گونه تفاوت معناداری وجود ندارد. لازم به ذکر است یکی دیگر از نتایج این پژوهش این است که از میان متغیرهای سبک های دلبستگی و هویت تنها هویت است که می تواند سازگاری اجتماعی را پیش بینی نماید. در واقع هویت 4% واریانس سازگاری اجتماعی را پیش بینی می کند.

سبک های دلبستگی ، هویت ، سازگاری اجتماعی ، نوجوانی