نوید یعقوب زاده - مدرس موسسه غیرانتفاعی آبا، آبیک، ایران

زمانی که سخن از شهرسازی اسلامی به میان می آید، اغلب مفاهیم متفاوتی در اذهان خوانندگان تبلورمی یابد که در عمل ممکن است با آنچه متمع نظر نویسنده مطلب بوده است، متفاوت باشند. این تفاوت درمواردی ناشی از مبانی نظری شکل گرفته نزد مولفان می باشد و اغلب برای خواننده مطلب نامشخص است؛در برخی موارد این تفاوت برداشت، شکل گیری شهرهای اسلامی ر ا به عوامل مختلفی نسبت میدهد که یکی ازاین عوامل اسلام در نظر گرفته می شود. این نوع نگاه شهرسازی اسلامی را تحت تاثیر روندی که پس از ظهور اسلام در کالبد فضایی ایران پدید آمده می داند. از این رو در این نوشتار دیدگاه تاثیر پذیر نامیده شده است.گروه دوم که میتوان آن را دیدگاه مکتوب نام نهاد، بر اساس کتب اسلامی که در صدر آنها قرآن کریم و سایر منبع علوم اسلامی مانند احادیث و روایات قرار دارد، سعی بر استخراج قوانین حاکم بر شهرهای اسلامی داردو بنابراین بسیاری از شهرهای کنونی نمیتوانند به عنوان اسلامی متصوف شوند.آخرین گروه شامل دیدگاهی میگردد که به دلایلی مانند وسعت قلمرو مکانی و زمانی معتقد به وجود شهر و شهرسازی اسلامی نیستند و صفت مجزایی با این عنوان را باور ندارند. این متن بر آن است که مفهوم شهر اسلامی را تجمیع و تبیین نماید که در این راه از مطالعات کتابخانه ای و تحلیل توصیفی استفاده خواهد شد.

شهرسازی ،مفهوم، دسته بندی، شریعت، اسلامی،فرهنگ، تاریخ