محمدمهدی آذری

طراحی مجتمع مسکونی اگر با شناخت کافی از فرهنگ و آداب و رسوم استفاده کنندگان آن همراه نباشد، الزاماً باعث بروز تضاد و دوگانگی بین آداب و رسوم، باورها، فرهنگ و کارکردهای فضای مسکونی می شود. اگر بیگانگی معماری واحد مسکونی با ویژگی های مردم شناختی به حدی باشد که، تغییرات و اصلاحات نتواند آن را با نیازها و ضرورت های فرهنگی همراه کند، این معماری به تدریج در نیازها و ضرورت های فرهنگی ساکنان تغییر ایجاد خواهد کرد. از جمله مهمترین مسائل فرهنگی و مذهبی ایرانیان که تأثیر آن بر معماری غیرقابل انکار است مقوله حریم و محرمیت که از جنبه های گوناگون دارای اهمیت و قابل بررسی می باشد. معماری گذشته ایران، حاکی از آنست که خانه های درونگرا به مسئله حریم از جنبه های گوناگون پاسخ می دادند و آن را به نحو مطلوبی به وجود می آوردند. بررسی مساله حریم و محرمیت در مسکن در اغلب نقاط جهان و بخصوص ایران به آن توجهی خاص داشته اند ولی باتوجه به گسستی که بین معماری سنتی و معماری معاصر به وجود آمده یکی از معضلاتی که در این راستا رخ داده، نقض محرمیت و حریم است با توجه به مشکلات مسکن امروز و عدم تامین امنیت روانی که امروزه گریبان گیر معماری مسکونی شده طرح این مسئله در هر مرحله از زمان به دلیل نفوذ فرهنگ های بیگانه در شهرهای اسلامی ضروری به نظر می رسد. این پژوهش توصیفی-تحلیلی که از طریق مطالعات کتابخانه ای برای رسیدن به تعریفی مناسب از محرمیت و راهکارهای معمارانه در طراحی معماری مسکن با ایجاد محیطی کالبدی با رعایت مساله محرمیت در مجتمع عای مسکونی شهر اسلامی بررسی می شود. و لزوم توجه به موضوع حریم در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقلیمی می باشد

محرمیت، حریم، معماری ایرانی- اسلامی، خانه مسکونی