سارا افشار - کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه کاشان

بافت های فرسوده و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته ی اولیه ی و اصلی آن شهر ها را تشکیل می دهند. از یک طرف جزء میراث فرهنگی و تاریخی آن شهرها محسوب و حفظ، بهسازی کالبدی و توانمند سازی عملکردی آنها اجتناب ناپذیر است و از طرف دیگر بیشتر این بافت ها با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب دچار فرسودگی کالبدی و اضمحلال اقتصادی فرهنگی و عملکردی بافت های قدیم می گردند. توجه به وضعیت فرهنگی و اقتصادی ساکنین این گونه مناطق دارای اهمیت فراوانی است به دلیل آنکه وضعیت ساکنین اینگونه مناطق میتواند تاثیر مستقیمی بر کل نما و جلوه ی شهری بگذارد. هدف: هدف از این پژوهش بررسی وضعیت اقتصادی و فرهنگی ساکنین بافت های فرسوده و اثرات آن بر روی فرهنگ کل جامعه می باشد. روش: با بهره گیری از روش توصیفی- اسنادی و با مرور منابع علمی معتبر در زمینه بافت های فرسوده و بررسی چگونگی وضعیت اقتصادی و فرهنگی ساکنین این گونه مناطق اطلاعات لازم این پژوهش جمع آوری گردید. یافته ها: بیشتر بافت های فرسوده شهری از سکونتگاه های غیر رسمی شکل گرفته است. این گونه سکونتگاهها از نظر اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی با مشکلات جدی مواجه اند. ارتباط نزدیکی بین ویژگی های کالبدی وفرسودگی محله های دارای بافت فرسوده ومکان های خلوت و مناسب برای اراذل، اوباش و به ویژه گروه های کجرو وجود دارد. آنها از از فضای نامناسب محله که اغلب مخفی از دید مأموران و مردم است به کارهای خلاف قانون دست می زنند در نتیجه هم محله را ناامن تر می سازند و هم به طور خود به خود منجر به کاهش قیمت زمین و مسکن در آن مکان شده و به فرسودگی بافت و مشکلات اقتصادی ساکنان آن مناطق کمک می کنند. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها توجه به بافت های فرسوده شهری و مسایل مربوط به آن از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا به دلیل نامناسب بودن وضعیت فرهنگی و اقتصادی این مناطق بی توجهی به آنها باعث افزایش معضلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور خواهد شد. لذا با توجه به اهمیت این موضوع راهکارهایی از جمله مناسب سازی فرهنگی از طریق آموزش های مناسب توسط کارشناسان و مددکاران – و نوسازی بافت های فرسوده و پاکسازی این مناطق از وجود اراذل و اوباش و معتادان و..... ارائه می شود تا در آینده شاهد توسعه ی همه جانبه کشور باشیم.

بافت های فرسوده، وضعیت اقتصادی، وضعیت فرهنگی، توسعه