محمد حسنوی آتشگاه - دانشجوی دکتری، مهندسی آب گرایش سازههای آبی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران
ابراهیم امیری تکلدانی - دانشیار، مهندسی آب،گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران
علیرضا حسینیان نژاد امیری - کارشناس ارشد، مهندسی آب، شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، تهران، ایران

یکی از مشکلات موجود در احداث کانالهای آبیاری، عبور مسیر کانال از مناطق جنگلی و کوهستانی است که درارتفاعات دارای شیب زیاد، پوشش گیاهی و خاکهای ریزدانه و چسبنده هستند. در این مناطق به دلیل خاکبرداری وحفاری دامنه ها، تعادل طبیعی شیب دامنه ها کاهش می یابد که در صورت وجود سایر پدیده های مخرب مانند بارندگی،اشباع شدن خاک و عدم زهکشی، نشت و ...، احتمال وقوع زمین لغزش افزایش می یابد. با توجه به خسارات مالی و یا حتیجانی ناشی از آسیب دیدگی سازهی کانال، ضرورری است که پایداری شیروانی های خاکی در این مناطق به دقت بیشتریمورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. از آنجا که حل معادلات موجود به روش تحلیلی بسیار سخت می باشد، در این تحقیقکاربرد نرم افزار پلکسیس (Plaxis) به منظور بررسی اثر تغییرات سطح آب و چسبندگی خاک در پایداری شیروانی خاکیدر یک کانال انتقال آب مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مدلسازی نشان دادند که به دلیل وجود لایه ی مصالح ریزدانه(رسی)، چسبندگی خاک اثر زیادی در پایداری شیروانی خاکی دارد به طوریکه به ازای کاهش چسبندگی در هر 10کیلونیوتن برمترمربع، ضریب اطمینان شیروانی در حالتهای غیراشباع (مرطوب) و اشباع، به طور متوسط بین 10 تا 15درصد کاهش می یابد. از طرفی پایداری شیروانی در حالت طبیعی (دست نخورده) در حالتهای خشک و اشباع با حداقلچسبندگی خاک (35 کیلونیوتن بر مترمربع) به ترتیب 1/191 و 1/125 است که نشان دهنده ی پایداری شیروانی طبیعی در هر حالتی است.

پایداری شیروانی، زمین لغزش، کانال انتقال آب، روش اجزای محدود، نرم افزار پلکسیس (Plaxis)