رزیتا اصغربیگی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته معماری،گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
رها فاتح - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته معماری،گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

بررسی سیر تاریخی گسترش شهر تهران نشان می دهد که این شهر بر محور استخوان بندی بازار رشد پیدا کرده است به طوریکه میتوان گفت بازار هسته اصلی شکل گیری و پیشرفت شهر تهران بوده است.کالبد بازار از اجزای گوناگونی تشکیل می شود که کاربردهایاقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارند. اهمیت هریک از این اجزا و عناصر نیز، بنا به کارایی و نقش آنان در عملکرد های بازارتفاوت دارد. با گذر زمان، بازار تهران خود تابع دگرگونی های گوناگونی بوده که در ادوار مختلف تکامل شهر تهران رخ داده است. امروزهدر این عناصر کالبدی، دگرگونی کیفیت نقش های عملکردی موجب کم رنگ شدن، حذف و حتی ایجاد نقش های عملکردی جدیدیدر اجزای عناصر اصلی شده است. در این راستا، برای پاسخ به این سوال که آیا با گذر زمان و رشد جمعیت و دگرگونی که در عناصرکالبدی به وجود آمده است، بازار اکنون نیز در ایفای نقش مؤلفه های کارکردی خود پابرجا است؟ این پژوهش سعی خود را بر آنداشته تا به بررسی، تفکیک و مطالعه عناصرکالبدی بازار تهران بر اساس دوره های مختلف بپردازد تا تناسبات کالبدی، اقتصادی،اجتماعی و سیاسی هر دوره را که در تکامل بازار تهران موثر بوده مورد بازشناسی قرار دهد. چه بسا با بهره گیری از الگوهای پیدایشبازار و عوامل موثر در تحول چهره ی آن در اجتماع، بتوانیم روحش را حفظ وکالبدش را تقویت نماییم تا بهترین پاسخ برای نقش هایعملکردی آن اعم از اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در رابطه با نیاز روز جامعه باشد. روش تحقیق این پژوهش با توجه به ماهیت بحثدر بستر مطالعات میدانی و کتابخانه ای می باشد.

بازار بزرگ تهران، عناصرکالبدی، گسترش شهر، دگرگونی، نقش های عملکردی