مشکلات ترجمه در متون تخصصی علوم سیاسی و روابط بین الملل

سابقه بیست سال تدریس زبان انگلیسی عمومی و تخصصی برای دانشجویان رشته علوم سیاسی و دیگر رشته های مرتبط در دانشگاه های مختلف کشور موجب آشنایی با مشکلات فراگیر در خواندن و درک متون ترجمه شده از زبان انگلیسی در میان دانشجویان ایرانی رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل شده است. یکی از این دست مشکلات اساسی، تمرکز بیشتر متون ترجمه شده در اندیشه ها و نظریه های متفکران این رشته و در نتیجه غفلت از ترجمه متون در زمینه های دیگر شده است. مسئله دیگر یافتن معادل روان فارسی برای واژگان تخصصی مثل هژمونی، کمیته و کمیسیون است که خواندن و درک این واژگان و تفاوت و تشابه معانی آنها را دشوار ساخته است. اختلاف نویسندگان متون اصلی و مترجمان د ارائه معادل مناسب در فارسی نیز هر گونه اتفاق نظری در این باره را غیر ممکن ساخته و در نتیجهدانشجویان را مجبور به فراگیری معانی مختلفی برای یک واژه یا دلزدگی آنان ساخته است. از دیگر مشکلاتی که شاید مهمتر از یافتن معادل مناسسب هم باشد، دامنه موضوعات و مسائل مرتبط با این رشته است. در حالی که داریوش آشوری (1367) 338 واژه، امیر ارجمند و موالی زاده (1387) 294 واژه و فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در طول بیش از دو دهه فعالیت خود تا سال 1388 تنها 368 واژه را بعنوان واژگان تخصصی این رشته شناخته و باقی را در تخصص رشته های دیگر علوم یا در حوزه عمومی بشمار آورده اند، فرهنگ نویسانی همچون آیینه وند و حریرچی (1368) 1546 واژه و پستا (1375) 1757 واژه را ارائه و معادل یابی نموده اند. این مقاله با استخراج واژگان از پاورقی بیش از 120 منبع مختلف از نویسندگان و مترجمان سرشناس دانشگاهی و پژوهشگران آزاد کشور که در پیش و پس از انقلاب اسلامی به نگارش و ترجمه آثار مرتبط با علوم سیاسی و گرایش های تخصصی آن از جمله روابط و حقوق بین الملل پرداخته اند تلاش می کند تا ضمن معرفی این مشکلات به راهکاری برای حل آنها دست یابد.

Keywords:

سیاست , متون تخصصی , معادل یابی , انگلیسی , فارسی