علیرضا دهقانپور - استادیار گروه معارف دانشگاه خوارزمی

نفس انسانی نسبت به سایر نفوس از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است. او جامع مراتب نفس و دارای وحدت جمعی است. نفس یک وجود مستکمل است. مطابق اصل حرکت جوهری، تکون نفس از پایین ترین مراتب جسمانیت شروع و تکامل آن در بالاترین مراحل تجرد استمرار می یابد تا نام عقل به خود می گیرد. نفس از قوایی برخوردار است. این قوا، بعضی خادم و بعضی مخدومند. سعادت نفس در هر یک از قوا مطرح است. سعادت هر موجودی تابعی از وجود آن و متناسب با وجود آن است. سعادت، جدا از خیر، لذت و کمال نیست. سعادت از سنخ ادراک است. برحسب نیروهای متعدد ادراکی، سعادت متفاوت است. از آنجا که دنیا منزلی از منازل سفر و سلوک انسانی است، سعادت حقیقی انسان، مقام وصول خواهد بود. در این راه موانعی وجود دارد که باید شناخت تا رهزن درجات سعادت و کمال نگردد.

نفس، قوای نفس، سعادت، لذت، حکمت صدرایی