آمنه حقزاد - استاد یار عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
محمدرضا خانعلی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی چالوس

در بررسی و تهیه طرح های جامع شهری (برنامه ریزی شهری) ، «خدمات شهری» «مکان یابی» و «پدافند غیر عامل شهری» موقعیت طبیعی، نحوه پراکنش کاربری ها، موقعیت استقرار زیر ساختها و تاسیسات و تجهیزات شهری، ملاحظات امنیتی مورد بررسی قرار می گیرد. بررسی این عوامل و تهدیدات، هزینه های شهر را هنگام وقوع بحران بسیار کاهش می دهد و زندگی مطلوب تری را برای شهروندان پدید می آورد. نارساییهای شهرهای سنتی ایرانی از لحاظ خدمات وزیر ساختهای شهری لزوم تقویت پدافند غیرعامل را نشان می دهد. با توجه به استقرار مراکز حساس و حیاتی در قلب شهرها و کانون توجه بودن مراکز شهری و اثرات آن بر شهرها، امروزه سرفصلی تازه پیش روی برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در بسیاری از موارد استقرار نامناسب « سازمان فضایی » و مواردی از این دست، خسارت و« نفوذپذیری » ،« نظام ارتباطات »،«سازگاری » ،« حساسیت » ،« شعاع عملکردی » شهری بر حسب تلفات را مضاعف نموده و ضربات سنگین را بر پیکره جامعه وارد آورده است. در واقع، از کار افتادن خدمات شهری و تاسیسات مهم و حیاتی بعنوان قلب هر نظام شهری منجر به برهم خوردن تعادل سیستمهای شهری و بروز دشواریهای مختلف در حیات جوامع انسانی و شهری می گردد. شهر چالوس با توجه به قرار گرفتن در مسیر اصلی رشت مشهد و موقعیت پسکرانه ساحل خزر موقعیت استراتژیک - خاصی دارد. هدف از این پژوهش ارائه راهکارهایی جهت افزایش پایداری دفاعی شهر چالوس متناسب نیازهای دفاعی امنیتی شهر و - ویژگی جغرافیایی آن است. از آنجایی که تحقیق حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. این پژوهش سعی دارد استقرار کاربری های - شهری را بر حسب تعیین میزان سازگاری و یاناسازگاری کاربری ها با توجه به استانداردهای موجود مورد بررسی قرار دهد. همچنین داده های تحقیق متناسب با اهداف با یافته های میدانی استخراج گردیده و سپس تحلیل وضعیت شهر از طریق تکنیک SWOT و شناسایی مراکز استراتژیک اقدام صورت گزفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که در حال حاضر شهر چالوس فاقد یک برنامه جامع دفاعی جهت تأمین امنیت شهر و شهروندان در زمان بروز حملات احتمالی از سوی دشمن می باشد.

برنامه ریزی شهری، پدافند غیر عامل، طرح های جامع شهری، کاربری های شهری، شهر چالوس