سعید مشتاق - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه اصفهان
حمایت جمالی - عضو هیئت علمی دانشکده زمین شناسی، دانشگاه اصفهان
هاشم باقری - عضو هیئت علمی دانشکده زمین شناسی، دانشگاه اصفهان
علیرضا ندیمی شهرکی - عضو هیئت علمی دانشکده زمین شناسی، دانشگاه اصفهان

کانسار آهن صدرآباد در غرب استان یزد در فاصله 22 کیلومتری غرب صدرآباد و در حد فاصل کمان ماگمایی ارومیه بزمان و زون ایران مرکزی واقع شده است. . واحدهای رخنمون یافته در منطقه شامل نهشته های رسوبی از جمله سنگ آهک دولومیتی، ماسه سنگ، شیل ومارن به سن تریاس بالایی ژوراسیک زیرین، توده نفوذی با ترکیب گرانیت، گرانودیوریت تا دیوریت به سن بعد از ائوسن و نهشته های کواترنری می باشد، کانی شناسی سنگهای منطقه شامل مجموعه کانی های کلینوپیروکسن، گارنت، ترمولیت اکتینولیت، اپیدوت، سرپانتین، تالک، فلوگوپیت، کلسیت، دولومیت همراه با دو کانی کمیاب بروسیت و هیدرومنیزیت می باشد. توده نفوذی منطقه از لحاظ سری ماگمایی ماهیت کالک آلکالن و ویژگیهای گرانیت نوع I را دارد. ماگماتیسم منطقه، مشخصات نوع کوهزایی و مربوط به فرورانش حاشیه قارهای می باشند. مطالعات ژئوشیمی توده نفوذی و بررسی نقش آن در کانه زایی، حاکی از نقش بیشتر واحدهای گرانودیوریت تا دیوریت در تامین ماده معدنی کانسار بوده است. ماده معدنی به طور عمده مگنتیت به شکل توده ای، عدسی مانند، رگه ای و بافت آن رگه رگچه ای، برشی، توده ای و پراکنده می باشد که گاها با کانی های سولفیدی پیریت، کالکوپیریت و پیروتیت همراهی می شود. علاوه بر کنترل لیتولوژیکی،گسل های منطقه با روند شمال غرب جنوب شرق و شمال شرق جنوب غرب، به عنوان کنترل ساختاری کانه زایی آهن نقش به سزایی داشته اند، و در امتداد گسل های با روند فوق کانه زایی آهن وجود دارد. نتایج مطالعات صحرایی، مطالعات کانی شناسی و ساخت و بافت کانسار نشان دهنده کانه زایی آهن نوع اسکارنی، ناشی از تزریق توده نفوذی به درون آهک دولومیتی می باشد. تشکیل اسکارن در دو مرحله دگرسانی پیشرونده و دگرسانی پسرونده رخ داده است، مطالعه میانبارهای سیال کانسار آهن صدرآباد مربوط به زون اسکارن پسرونده تهیه شده از رگههای کوارتزی همراه با سرپانتین، محدوده دمایی 213 تا 222 درجه سانتیگراد و درجه شوری پایین 2 تا 11 را نشان می دهد، که بیانگر اختلاط آب های ماگمایی با آب های جوی در مرحله تشکیل اسکارن پسرونده می باشد. وجود سیلیکات های منیزیم دار مانند سرپانتین، فلوگوپیت، دیوپسید، تالک،کانسار آهن صدرآباد را در رده اسکارن آهن نوع منیزیم دار قرار می دهد

کانسار آهن، کانی شناسی، اسکارن منیزیم دار، فرآیند تشکیل، غرب یزد