سیده فاطمه حجازی - کارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی دانشکده هنر و معماری، واحد یزد

مساجد اسلامی در سرزمین ایران، مثل همه ممالک اسلامی، جلوه ای از زیبایی های بصری و نمونه بارزی از تلفیق و ارتباط فرم و رنگ های متنوع است . آنچه بر جای مانده، خود دریچه ای است برای شناخت معماری به کار رفته در بنای مساجد، به ویژه آن که در معماری و کاشیکاری بناها، مظاهر معنوی و مفاهیم والای مذهبی، چه در انتخاب رنگ و چه در انتخاب شکل و فرم بسیار ماهرانه تلفیق شده اند . علی رغم نگاه محققان در سال های اخیر به مقوله معماری مساجد و تزئینات آنها در دوره های مختلف، دوره قاجار که بسیاری از نگرش ها و باورها و رفتارهای فرهنگی، هنری کشور متاثر از آن است کمتر مورد توجه قرار گرفته است .بسیاری از این بناها از جمله مساجد این دوره بنا شده است که تاکنون تحقیق و پژوهش جامعی در خصوص شناسایی و تحلیل آن ها صورت نگرفته است و مسجد نصیرالملک از جمله این بناها می باشد . معماری قاجار علی رغم نظر برخی محققین هویت ویژه ای از ترکیب رنگ، فضا و نوشته ها می باشد که در تزئینات بنا به خوبی مشهود است . شناسایی و تحلیل این آثار می تواند غنای فرهنگی و هنری این دوره را برای بیننده تبیین نماید . در این نوشتار سعی گردیده، با تکیه بر مطالعات میدانی و کتابخانه ای، و با هدف دستیابی به جایگاه و همنشینی رنگ ها در تزئینات مسجد مذکور، به بررسی کاشیکاری این مسجد با تاثیر از دوره قاجاری پرداخته شود

قاجار، معماری، مسجد نصیرالملک، کاشیکاری، رنگ