بهزاد شیرکوند هداوند - هیات علمی - استادیار، پژوهشکده صنایع رنگ
علی اکبر یوسفی - هیات علمی - دانشیار، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران

در حال حاضر استفاده مناسبی از ضایعات سبک و سنگین در واحدهای تولید مونومر وینیل کلراید در صنایع پتروشیمی تولید کننده پلیوینیل کلراید وجود ندارد . یکی از راههای استفاده از آنها جداسازی و بکارگیری مجدد بخشهای مورد نیاز است ولی بخشهای باقیمانده نیز بصورت ضایعات باقی میماند . با مشخص شدن اجزای تشکیل دهنده ضایعات سنگین و اثبات وجود هیدرو کربن های منوکلره، دیکلره مانند اتان دی کلراید و چند کلره برای جلوگیری از سوزاندن این ضایعات و حل مشکل انباشتگی ضایعات تولید شده، بررسی امکان پلیمریزاسیون این ضایعات شکل گرفته است . بررسی ضایعات سنگین چندین برج خالص سازی و تقطیر اتیلن دی کلراید نشان داد، که این ضایعات مخلوطی از هیدروکربن های کلرینه آلی شامل 2 ، -1 اتان دی کلراید، 2 ، 1 ، – 1 تری کلرو اتان، 2 ، 2 ، 1 ، – 1 تترا کلرو اتان و پرکلرو اتیلن می باشند . این هیدروکربن های آلیفاتیک پرکربن -70% 40 وزن ترکیبات آلی کلردار را تشکیل می دهند . ترکیبات دیگر شامل هیدروکربن های آروماتیک و سیکلو آلیفاتیک کلردار مانند کلروبنزن، دی کلروبنزن، کلروزایلین و دی سیکلو هگزا دی ان میباشند . مقادیر بالای ترکیبات دی کلره در این ضایعات استفاده از آنها را برای پلیمریزاسیون با پلی سولفاید فلزات قلیایی و تولید پلی سولفاید پلیمر با نام تجاری تیوکل را امکان پذیر می سازد . مطالعات نظری و عملی بر روی این ضایعات نشان داد که میتوان از آنها برای تهیه پلی سولفاید پلیمر جامد که به عنوان درزگیر در صنایع مختلف کاربرد دارد استفاده نمود . در آزمایشات تجربی ابتدا به شناسایی و درصد مواد تشکیل دهنده در برشهای مختلف بدست آمده از ضایعات پرداخته شده است و سپس هر بخش از آنها به عنوان ترکیب دیکلره در واکنش پلیمریزاسیون تراکمی با پلی سولفاید فلزات قلیایی وارد واکنش شده است و تاثیرات عوامل مختلف در بازده محصول مورد بررسی قرار گرفته است .

ضایعات سنگین، پلیسولفاید پلیمر، پلیمریزاسیون، اتیلن دیکلراید، تیوکل