نادیا قشلاقی - دانشجوی دکتری گروه معماری، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد، اصفهان، ایران.
مهناز فیض بخش - کارشناس معماری و کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشکده هنرو معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد، علوم و تحقیقات تهران، ایران

هدف از پژوهش حاضر، یافتن اصول و معیارهای کالبدی و اجتماعی تاثیرگذار در شکلگیری خاطرات جمعی در طراحی شهری و تدقیق و بررسی آنها با طراحی دروازه شمیرانات است. دروازه ها در شهر قدیم به عنوان مکان های آستانه ای برای عبور و گذار مطرح بوده اند؛ اما با ورود مدرنیته،پیشرفت تکنولوژی و افزایش سرعت حرکت و جابجایی آدمی و سهولت دسترسی و توسعه ارتباطات و جایگزین شدن اتومبیل به جای وسایل حمل ونقل گذشته، شکل شهرها نیز تغییرات عدیده ای پیدا کرد. با تغییر در کالبد شهر، کارکردهایی مانند دروازه، منسوخ و به دست فراموشی سپرده شد و مفهوم فضایی خود را از دست داد و مفاهیم نو، متناسب با نیاز شهرهای امروزی به وجود آمد. نقطه ورودی شهر، جای خود را به گستره پیراشهری داد و فضای میانشالوده ای بین درون و بیرون، آنقدر بسیط شد که از حوزه ادراک انسانی خارج گردید، اما مفهوم عبور، در اذهان باقی ماند و تفاوت اینجا از آنجا با وجود پیدایش تفاوت در مفهوم فاصله با آنچه که در گذشته فهم می شد برای آدمی رنگ نباخت. در شهر امروزی با فروریزی - -حصارها کالبد دروازه ها و ورودی های شهر تغییر شکل یافته است، اما مکان آنها همواره تداعی کننده خاطره های جمعی شهروندان بوده و می تواند برانگیزاننده خاطرات مردم شهر گردد. روش تحقیق حاضر بر مبنای استدلال منطقی است، که در وحله اول به معرفی فضای شهری و میانشالوده های فضایی پرداخته و سپس ارتباط آن با مکان از طریق مطالعات اسنادی شناسایی شده و معیارها و عوامل تاثیرگذار بر شکلگیری و حفظ خاطرات جمعی در عرصه ورودی شهر با در نظر گرفتن چالش های موجود در هر زمینه، استخراج و راهکارهای پیشنهادی متناسب با نیاز انسان قرن 21 در قالب سه مقوله عبور، حضور و موضوع مدیریت بحران در راستای تقویت عوامل مذکور بیان شده است.

میانشالوده، دروازه، خاطره، مکان