عباسعلی احمدی - استادیار باستانشناسی دانشگاه شهرکرد
هاجر امین الرعایایی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهرکرد

زربافتهای دوره صفوی به عنوان فنی ترین هنر نساجی این دوره از اهمیت زیادی برخوردار است .این نوع بافت حتی در ساده ترین شکل خود نیاز به نوعی نقشه دارد و بنابراین به دستگاهی پیچیده تر از دارهای پارچه بافی معمولی نیازمند است. دستگاه از نوع ژاکاردی میباشد و برای بافت پارچه فردیدر بالای دستگاه قرار میگیرد و نقشه را روی نخهای پود اجرا میکند و فرد دیگری در پایین دستگاه نشسته و نقشه های زده شده در بالا را اجرا میکند.بنابراین هنر نقشه کشی پارچه زربفت، اجرای نقشه وبافت پارچه همچنین نوع نخی که برای بافت استفاده میشود و زمان زیادی که برای بافت صرف میشود همگی در ایجاد پارچه ای گرانبها نقش اساسی ایفا میکنند. بابررسی نقوش پارچه های زربفت صفوی، عناصر بصری و رنگهای مناسب با طرحها را میتوان به صورت گسترده مشکاهده کرد. بیشترین طرح استفادهشده در پارچه ها طرح گل و گیاه است که برگرفته از روح بهشتی انسانهاست و نقوش شکار و پرنده ،انسان وحیوان نیز بعد زمینی انسان را به نمایش میگذارد.بیشترین طرحهای استفاده شده درزربافتهای صفوی موجود در موزه هنرهای تزیینی اصفهان نقوش گیاهی است که به صورت مختلف نقش شده است نقش گلهای مسبک وانتزاعی ،گلهای مینیاتوری، گلهای معروف به گل لندنی، گلهای ترکیبی با اسلیمی ها و....برای رسیدن به این نتایج ، از روش کتابخانهای و مشاهدات عینی استفاده، و به صورت تحلیلی توصیفی انجام شده است.

زربافت، صفوی، نقوش پارچه، موزه هنرهای تزیینی