الهام کریمی - گروه غیر پلیمری شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، شرکت ملی صنایع پتروشیمی
عیسی یاوری
مهدی احتشامی

تولید صنعتی ترفتالیک اسید از اکسایش پارا - زایلن در یک فرآیند هموژن انجام می گیرد . مشکلات فرآیند حاضر شامل : فشاربالا ، قیمت بالای کاتالیست استات کبالت، اثر نامطلوب کاتالیست استات منگنز در کیفیت و رنگ محصول ترفتالیک اسید، خورندگی حلال استیک اسید و هیدروژن برمید در دمای بالا و قیمت بالای راکتور و اتصالات تیتانیم است . در این بررسی تولید ترفتالیک اسید بوسیله اکسایش پارا - زایلن درمحیط خنثی و دما و فشار نزدیک به محیط در حلال مایع - N . در شرایط اسیدی انجام گرفت و بهره ودرصد تبدیل بسیار خوب حاصل گردید O2/HNO3 یونی در سیستم هیدروکسی فتالیمید باعث بهبود بهره تولید ترفتالیک اسید می گردد . مکانیسم عملکرد آن عبارتست از جذب رادیکال هیدروژن آن بوسیله نیتریک اسید که منجر به تشکیل رادیکال پراکسی بنزیل در حضور اکسیژن می گردد . روش کار شامل مخلوط کردن حلال مایع ی ونی، - N هیدروکسی فتالیمید و پا را - زایلن و افزایش تدریجی نیتریک اسید در یک فلاسک شیشه ای و حرارت دادن مخلوط تا دمای رفلاکس است . آنالیز مخلوط واکنش بوسیله کروماتوگرافی گازی انجام شد . سطح زیر پیک ترفتالیک اسید%96 : در شرایط بهینه حاصل گردید . سایر تکنیکهای شناس ایی از قبیل NMR, IR وMS تشکیل محصول ترفتالیک اسید را تأیید می کنند . این روش بعنوان روشی نوین و جایگزین مناسبی برای روشهای قدیمی که در آنها از دما و فشار بالا به منظور تولید اکسایشی ترفتالیک اسید استفاده می گردد . بعنوان یک روش نوین، ساده، ارزان و با راندم ان بسیار خوب برای تولید دی اسید از دی آلکیل آروماتیک معرفی می گردد . با توجه به راندمان قابل توجه این واکنش که در فشار اتمسفریک و دمای پائینتر از فرایند صنعتی حاصل می گردد، می توان آینده روشنی به لحاظ اقتصادی برای توسعه این دانش فنی و امکان افزایش مقیاس آن تا شرایط تجاری جهت به کار بردن بعنوان یک فرایند با ارزش صنعتی در نظر گرفت

اکسیداسیون، مایع یونی، ترفتالیک اسید، پا را - زایلن، نیتریک اسید