قادر خانبابایی - رییس واحد آاربرد و فرمولاسیون پلیمر پژوهشگاه صنعت نفت، پژوهشکده علوم
جمال اعلایی - عضو هیات علمی پژوهشگاه صنعت نفت
علی رحمت پور - رییس پژوهشکده علوم و تکنولوژی پلیمر پژوهشگاه صنعت نفت

استفاده از غشاها برای جداسازی و خالص سازی گازها، بخارات و مایعات فرایندی در مقایسه با دیگر فناوریهای شناخته شده مانند جذب و تقطیر ، فرایندی جذاب برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است چونکه فناوری غشایی، کم هزینه، کم مصرف ( از نظر انرژی ) و دوست دار محیط زیست است . با این همه استفاده گسترده از غشاها به دلیل محدودیت و مشکل در تهیه غشاهایی با ترکیب مناسب از خواص انتخاب پذیری بالا و عبوردهی بالا، محدود شده است . در مواد پلیمری رایج در تهیه غشاها، با افزایش انتخاب پذیری، عبور دهی کاهش می یابد . نیاز به غشاهایی با مجموعه خواص مطلوب شامل شار عبوری بالا، انتخاب پذیری بالا و پایداری شیمیایی، مکانیکی و حرارتی مناسب، توسعه غشاهای هیبریدی نانوکامپوزیتی را سبب شده است . در این تحقیق با استفاده از پلیمر رابری PDMS و پلیمر شیشه ای PTMSP و بهره گیری از فناوری نانو در بهبود خواص پلیمرها، غشاهای نانوکامپوزیتی با قابلیت انتخاب پذیری معکوس ساخته شده است و عبوردهی گازهای نیتروژن، متان و دی اکسید کربن بررسی شده است . نتایج آزمونهای عبوردهی نشان دهنده بهبود قابل توجه در خواص عبوردهی غشاهای بر پایه PTMSP بوده است . بطوریکه ضریب عبوردهی متان و نیتروژن در غشای نانوکامپوزیتPTMSP با 50 وزنی نانوذرات سیلیکا، بیش از 2 / 5 % برابر غشای PTMSP خالص بوده است . علاوه بر آن، انتخاب پذیری غشای نانو کامپوزیت برای متان نیز نه تنها کاهش نیافته بلکه حدود 7 درصد افزایش نیز داشته است . در مورد غ شاهای نانو کامپوزیت بر پایه پلیمر رابری PDMS ، روند صعودی منظمی با افزایش میزان نانوذرات سیلیکا دیده نمی شود ولی در ترکیب شامل % 15 سیلیکا، افزایش قابل ملاحظه ای در عبوردهی دی اکسید کربن و متان و حتی نیتروژن دیده شده است هرچند که انتخاب پذیری گازها تا حدی کمتر شده است

غشا، نانوکامپوزیت، جداسازی گازها