اسماعیل فاتحی فر - دانشگاه صنعتی سهند تبریز - مرکز تحقیقات مهندسی محیط زیست
نفیسه پناهی - دانشگاه صنعتی سهند تبریز - مرکز تحقیقات مهندسی محیط زیست، شرکت ملی صن
میرمحمد چاووش باشی - شرکت ملی صنایع پتروشیمی – امور HSEQ پتروشیمی تبریز
سیاوش درفشی - شرکت ملی صنایع پتروشیمی – امور HSEQ پتروشیمی تبریز

در راستای نیل به اهداف کلان زیست محیطی و با توجه به بالاتر بودن میزان غلظت ترکیبات آلی فرار در واحد تصفیه پساب و خطرات آن برای نیروی کار و محیط، ضروری است میزان این ترکیبات تحت کنترل و پایش قرار گیرد . در همین راستا و بمنظور پایش و اندازه گیری انتشار ترکیبات آلی فرار از حوضچه های واحد پساب یک شرکت پتروشیمی ، نمونه برداری با روش Isolation Flux Chamber(IFC)که مطابق روش تست TO14 ،یکی از روشهای استاندارد مورد پذیرش آژانس حفاطت از محیط زیست (EPA) می باشد، انجام گرفت . نمونه برداری در یک دوره شش ماهه به صورت روزانه انجام گرفت و سپس بوسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی - طیف بین جرمی (GC-MS) آنالیز گردید . با توجه به نتایج به دست آمده از میان هفت ترکیب آلی فرار مورد مطالعه شامل بنزن، تولوئن، اتیل بنزن، استایرن و مخلوط زایلن ها، میزان بنزن منتشریافته در % 90 اندازه گیری ها بیش از حد مجاز ) ) 20 ppm بوده و می بایستی انتشار آن از حوضچه ها تحت پایش و کنترل مستمر قرار گیرد . همچنین سه حوضچه اولیه سیستم تصفیه پساب ( حوضچه های ورودی، حوضچه جدا کننده آب و روغن API و حوضچه یکنواخت سازی ) دارای بیشترین انتشار ترکیبات الی فرار به محیط می باشند . البته انتشار سایر ترکیبات آلی فرار مورد مطالعه در محدوده مجاز انتشار قرار دارد . با توجه به اینکه حلالیت گازها در فاز مایع با افزایش هوادهی کاهش می یابد می توان با تزری ق هوا در حوضچه ورودی (inlet) ترکیبات آلی فرار را از پساب جدا سازی نموده و با پوشش گذاری مناسب و ایمن این حوضچه مطابق الزامات HSEQ، گازهای جمع آوری شده را جهت دفع به کوره زباله سوزی منتقل نمود

ترکیبات آلی فرار؛ نمونه برداری؛روشهای استاندارد EPA ، روش نمونه برداری TO14 ؛ عاری سازی،واحد پساب، سیستم های تصفیه