فرشاد فرشچی تبریزی - استادیار گروه مهندسی شیمی، دانشگاه سیستان و بلوچستان،گروه مهندسی ش
سیاوش پاکدامن - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی دانشگاه سیستان و بلوچستان،گروه م

تولید نانوذرات پلیمری امروزه کاربرد وسیعی در صنایع پتروشیمی دارد . یکی از مهم ترین مسایل در تولید این مواد،کنترل کیفیت محصول و نحوه عملکرد فرآیند می باشد . برای این کار نیاز است که به صورت لحظه به لحظه از مقادیر متغیرهای کلیدی فرآیند همچون درصد تبدیل، توزیع وزن مولکولی ،قطر و تعداد ذرات و ... اطلاع حاصل شود . این درحالی است که تعداد محدودی از متغیرها، همچون دما، فشار و شدت جریان به صورت لحظه ای ) ) on-line قابل اندازه گیری می باشند . این اطلاعات به تنهایی برای تجزیه و تحلیل فرآیند کافی نیستند . در گذشته برای این منظور از برون – خط ) ) off-line استفاده می شدکه تاخیر زمانی قابل ملاحظه ای نس بت به سرعت بالای فرآیندهای پلیمریزاسیون دارند . به همین دلیل، نحوه عملکرد فرآیند و کیفیت محصول انحراف قابل توجهی از وضعیت بهینه داشت محققان برای حل این مشکل، از حس گرهای نرم افزاری استفاده کردند . این حس گرها که به رویت گرهای حالت stateobserver ( معروفند، با کمک مدل ریاضی ساده ای از فرآیند به اضافه یک ترم تصحیح کننده که با اختلاف مقادیر واقعی و برآورد شده متغیر ، متناسب است و همچنین داده های لحظه ای موجود مانند دما؛ همزمان با پیشرفت فرآیند، مقادیر متغیرهای مورد نیاز را پیش بینی می کنند . به این ترتیب، مشخصات محصول و شرایط سیستم در هر لحظه در اختیار کاربر قرار دارد و می توان تغییرات مورد نیاز فرآیند را به موقع به آن وارد کرد و همچنین،از انحراف عملکرد سیستم و وجود نقص احتمالی در مسیر تولید آگاه شد و برای رفع آن اقدام نمود . در این مقاله، درصد تبدیل منومر در پلیمریزاسیون بوتیل اکریلات به روش امولسیونی با استفاده از داده های گرماسنجی ) ) calorimetry ، توسط رویت گر غیر خطی بهره بالا ) ) high gain دنبال شده و صحت عملکرد رویت گر با کمک داده های آزمایشگاهی مورد تایید قرار گرفته است

رویت گر غیر خطی، پلیمریزاسیون امولسیونی، گرماسنجی