تبلور نظری و کاربردی علوم شناختی در روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی

کودکان استثنایی نسبت به همسالان عادی خویش از جنبه های شناختی، هیجانی، اجتماعی، حسی– حرکتی و عصب شناختی دارای تفاوت های کمی و کیفی مختلفی می باشند و چنین تفاوت هایی فرصت بی بدیلی را برای نظریه پردازی و بکاربستن و آزمونگری یافته های مطالعات علوم شناختی فراهم آورده است. کودکان استثنایی به عنوان یکی از گروه های هدف اصلی، مطالعات علوم شناختی و از مخاطبان ویژه کاربرد یافته های این حوزه می باشند و مرور پیشینه علوم شناختی نشان می دهد پژوهش برروی آنها در پیدایش و گسترش ایده های نظری و کاربردی علوم شناختی جایگاه ویژه ای داشته است ،بعبارتی گروه های مختلف کودکان استثنایی از جمله کودکان کم توان ذهنی(MR)، کودکان سرآمد و تیزهوش، کودکان دارای اختلالات ویژه یادگیری (SLD)، اختلالات طیف اتیسم (ASDs)، کودکان آسیب دیده شنوایی و بینایی و کودکان دارای اختلالات رفتاری هیجانی (EBD)، از جمله گروه های اصلی مطالعات شناختی بوده اند و برنامه های آموزشی و درمانی کودکان استثنایی نیز با یافته ها و پژوهش های علوم شناختی ارتباط قابل ملاحظه وسیعی دارد به گونه ای که می توان گفت بین علوم شناختی و حوزه کودکان استثنایی تعاملی و منافعی دوسویه برقرار گریده است. هدف اصلی مقاله حاضر آن است که ،ضمن بررسی توصیفی– تحلیلی پژوهش ها و فعالیت های تخصصی حیطه کودکان استثنایی از منظر علوم شناختی ، جایگاه و ارتباط دوسویه علوم شناختی و روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی را مورد بررسی قرار داده و برخی از کاربردهای یافته های علوم شناختی در آموزش و توانبخشی کودکان با نیازهای ویژه را تبیین نماید.

Keywords:

کودکان استثنایی , علوم شناختی , برنامه های آموزش ویژه , مداخلات درمانی کودکان