اثرات پرتوگاما بر ترکیبات شیمیایی و روند تجزیه پذیری ماده خشک یونجه خشک

پژوهش حاضر به منظور تعیین اثرات پرتو گاما بر ترکیبات شیمیایی و تجزیه پذیری ماده خشک یونجه خشک انجام شد. نمونه های یونجه هوا خشک شده (رطوبت10 درصد) با دزهای 25، 50 و 75 کیلوگری با استفاده از سیستم پرتودهی گاماسل در میدان پرتوهای گامای کبالت 60 و با نرخ پرتودهی 0/34 گری درثانیه مورد پرتودهی قرار گرفتند. با استفاده از روش کیسه های نایلونی، مقدار 3 گرم نونه یونجه خشک (عمل آوری نشده یا پرتوتای شده) به مدت صفر، 8، 12، 24، 48، 72 و 96 ساعت در شکمبه چهار راس گاو ماده هلشتاین غیر شیرده دارای فیستولا انکوباسیون شد. پس از انکوباسیون و شستشوی کیسه ها، مواد باقی مانده با آون خشک شد و میزان ناپدیدشدن ماده خشک محاسبه گردید. عمل آوری با پرتوگاما اثری بر مقدارماده خشک، پروتئین خام، عصاره اتری و خاکستر یونجه خشک نداشت. این عمل آوری تا دز 50 کیلوگری اثری بر مقدار ترکیبات دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز نداشت، و لیکن در دز 75 کیلوگری سبب کاهش عددی مقدار این ترکیبات شد. پرتو تابی با گاما در دز 25 کیلوگری اثری بر ناپدید شدن ماده خشک نداشت (P>0.05) و لیکن در دزهای 50 و 75 کیلوگری سبب افزایش معنی دار (P<0.05) میزان ناپدید شدن ماده خشک در شکمبه شد. پرتوگاما در دوزهای مختلف اثر معنی داری بر بخش سریع تجزیه یونجه خشک نداشت، و لیکن اثر خطی افزایشی (P<0.01) بر بخش کند تجزیه داشت. با افزایش دز گاما افزایش خطی (P<0.01) در تجزیه پذیری موثر ماده خشک مشاهده شد. بنابر نتایج حاصل از این پژوهش ، پرتوگاما بیش از 50 کیلوگری سبب افزایش تجزیه پذیری ماده خشک یونجه خشک در شکمبه می شود و اثران در دزهای کمتر بر این فراسنجه ناچیز است.

Keywords:

پرتو گاما , ترکیبات شیمیایی , تجزیه پذیری , یونجه خشک