محمود مهتدی - دانش آموخته کارشناسی ارشدگروه زراعت، واحد علوم و تحقیقات تهران
محمد جواد میر هادی - دانشیارگروه زراعت، واحد علوم و تحقیقات تهران
علی چراتی - استادیار بخش خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
مجید بهادری - مربی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

حفظ محیط زیست ودستیابی به توسعه فراگیر ازاهداف مهم کشاورزی پایدارمحسوب می شود بنابراین روشی که بتواند ازمصرف بیش ازحدکودهای شیمیائی بکاهد ضروری بنظرمی رسد. این پژوهش با هدف ارزیابی تاثیرریزجانداران محرک رشد گیاه واثرسیستم های تغذیه تلفیقی– شیمیائی و باکتریائی برمراحل فنولوژی، عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتئین دانه گندم رقم N8019 بود. آزمایش درسال 1390 درمزرعه پژوهشی ایستگاه تحقیقات زراعی بایع کلا وابسته به مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران اجراء شد. این بررسی درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و بصورت اسپلیت پلات (طرح کرت های خرد شده) با 12 تیمارو در 3 تکرار به اجراءدرآمد. تیمارها شامل کود شیمیائی (نیتروژن و فسفر) بعنوان عامل اصلی در 3 سطح: 1- بدون مصرف (C0) 2- برابر 50% توصیه کودی (C1) 3- معادل 100% توصیه کودی (C2) ودو نوع کود بیولوژیک هرکدام حاوی ریزجانداران حل کننده فسفات و تثبیت کننده نیتروژن بعنوان عامل فرعی در 4سطح: 1- بدون تلقیح (B0) 2- بذورتلقیح شده با باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن (B1) 3- بذورتلقیح شده با باکتریهای حل کننده فسفات (B2) 4- مصرف توام کودهای زیستی (B3). نتایج حاصل ازتجزیه واریانس اجرای آزمایش نشان داد که اثر تیمارهای مختلف شامل مصرف 100 % کود شیمیائی وکودهای بیولوژیک برفنولوژی گیاه، عملکرد و میزان پروتئین دانه درسطح احتمال 1% معنی داربود. اما بیشترین تاثیر برروی اجزای یادشده درتیمارترکیبی (100 %کود شیمیائی+کودهای بیولوژیک) واثرات متقابل آنها بدست آمده است بنابراین خصوصیات کمی و کیفی گندم درسیستم تلفیقی (کودزیستی و شیمیائی) نسبت به زمانی که به تنهائی استفاده می شود نتیجه بهتری داشته است.

کودهای زیستی،کودشیمیائی، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک ، پروتئین دانه