زهرا طهماسبی

حق در رساله امام سجاد (ع) که به رساله حقوق شهرت دارد، مرجعی بسیار حقوق انسانی می باشد که امور دنیوی و اخروی را بصورت یکجا مورد بررسی قرار داده و حقوق خداوندی، حقوق نفس، حقوق افعال عبادی، حقوق حاکمین و رعایا، حقوق رحم، حقوق عامه و حقوق مال را شامل می شود که نشان دهنده ی کامل بودن این رساله از هر نظر می باشد. راوی شناسی در استفاده از این رساله بسیار مهم می باشد که می بایست با شناخت راوی درست، اقدام در استفاده از این رساله نمود تا نتایج مطلوب حاصل گردد؛ در غیر اینصورت با وجود جاعلان احادیث ممکن است اثرات سوء استفاده از این رساله باعث اختلال در نظم نیز شود. حقوق اجتماعی مورد بحث در این رساله شامل حقوق حاکمین، حقوق رعایا، حقوق زن، تساوی حقوق زن و مرد، حقوق شخصی در قبال دیگر افراد جامعه و ... می باشد. نکته جالب توجه در نگارش این رساله، توجه به اخلاقیات در قبال عمل به حقوق می باشد که باعث می شود تا شخص همراه را با توجه به اخلاقیات در جامعه، بصورت اختیاری به رعایت حق مجاب گردد، از این رو می توان این رساله را اسوه ای قدرتمند برای زندگی بشری دانست که علاوه سعادت دنیوی، سعادت اخروی را نیز برای او به ارمغان خواهد آورد.

امام سجاد(ع) ، رساله حقوق