فرزانه رنجبرزاده
قدسیه السادات هاشمی دولابی

مقاله حاضر درصدد بررسی اوصاف و شرایط سیاستمدار دینی از نظر شیخ اشراق و صدرالمتألهین به روش توصیفی- تحلیلی است. یافته های تحقیق حاکیست که آنچه از نظر این دو حکیم اهمیت ویژه دارد، سرنوشت جامعه اسلامی پس از پیامبر اکرم(ص) است. در این حکومت هدایت محور، سهروردی با روش شهودی خود مهمترین شرط و صفت رئیس اول را تلقی، یعنی دریافت اشراق فیض از نورالانوار می داند. اما صدرالمتألهین متأثر از فارابی رئیس اول را دارای شرایط شش گانه اکتسابی و اوصاف دوازده گانه دانسته که همگی فطرتی هستند. وی حکمت و اتصال به عقل فعال را مهم ترین شرط می داند. هر دو فیلسوف اذعان دارند که مصداق جامع این شرایط و اوصاف بسیار نادر است و فقط پیامبر اکرم(ص) جامع همه آنهاست و پس از وی مماثل وی یعنی امام معصوم (ع) شایسته این مقام می باشد

سیاست، رئیس اول، سهروردی، صدرالمتألهین، عارف