مدرسه غیاثیه خرگرد، جلوهای از شکوه معماری عهد تیموری در ایران

مدرسه غیاثیه خرگرد یکی از مهمترین بنا های تاریخی عهد تیموری است که از لحاظ هیئت ساختمانی، تزیینات و فنون طاق زنی بدیع آن بارز و بی نظیر است. بانی مدرسه پیر احمد خوافی وزیر شاهرخ تیموری است. در این بنا امضاء دو تن معمار یعنی قوام الدین و غیاث الدین شیرازی وجود دارد. معمار اولی طبق کتیبه موجود پیش از اتمام بنا درگذشته است. ساختمان مدرسه نوع عالی مسجد و مدرسه چهار ایوانی است.نمای بیرون مدرسه طوری طرح ریزی شده که از همه طرف دیده شود، جبهه اصلی نما رو به سمت شمال شرق است.مدرسه دارای یک ساختمان ورودی است در پس آن حیاطی است که با حجره های خوابگاهی طلاب احاطه شده است. دهانه های دو طرف ایوان ورودی به تالار های جانبی می روند که در سمت چپ آن جماعت خانه و در سمت راست مسجد و محراب آن قرار دارد. در سقف هر کدام از این اتاق های بزرگ یک برجک نورگیر هشت ضلعی ساخته شده است که نور را به داخل هدایت می کند. قوسهای تزیینی، کاربندی ها، گچبری ها و نقاشی فضای داخلی این تالار ها شگفت انگیز است.در هر ضلع حیاط مدرسه چهار حجره مسکونی در دو طبقه وجود دارد. هر حجره طاقچه های انباری و لوله باد گیر جهت تهویه دارد. در تزیین بیرونی و داخلی بنا، تزیینات گوناگون از هنر معماری ایرانی نظیر آجر کاری و آجر چینی، کاشی کاری معرق، گچ بری، کار بندی و رسمی بندی، مقرنس کاری، کتیبه نگاری همراه بانقش های بدیع و دقیق هندسی بکار رفته است. این نوع تزیینات در کنار معماری حساب شده بنا، مجموعه کاملاً بی نظیر و هماهنگی را از سازندگان آن به یادگار گذاشته است که جلوه ای بی نظیر از شکوه معماری عهد تیموری در ایران است.

Keywords:

تزیینات معماری ایران , معماری عهدتیموری , مدرسه غیاثیه خرگرد , قوام الدین شیرازی , غیاث الدین شیرازی