محسن اژدری - استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فسا

شالوده عمده سازه های موجود، خاکریز روسازی راه ها، شیروانی های خاکی و قسمت قابل توجهی از بدنه سدهای خاکی در حالت غیراشباع و یاتحت تاثیر مکش قرار دارند. ضرورت بررسی مکانیک خاک های غیراشباع، هنگامی روشن می شود که با توده ریزدانه ای از خاک های مساله دار، مانندخاک های آماسی (متورم شونده) و یا خاک های رمبنده (فروریزشی)، سر و کار داشته باشیم.در این مقاله، ابتدا به مفهوم مکش و چگونگی تاثیر آن بر رفتار مکانیکی خاک های غیراشباع پرداخته می شود. نقش مکش به عنوان پارامتر سختشوندگی خاک مورد بررسی قرار میگیرد و به تاثیر مکش بر ساختار خاک غیراشباع اشاره میگردد. در ادامه چند مدل مختلف که با هدفتوضیح رفتار هیدرومکانیکی خاک های غیراشباع ارائه شده اند؛ مورد بحث قرار گرفته و نقاط ضعف و قوت هریک بررسی می شود. در نهایت و باتوجه به توضیحات ارائه شده، مدل کشسان- خمیری مناسبتر برای توصیف رفتار مکانیکی خاک های غیراشباع پیشنهاد می گردد.

مدل رفتاری، خاک غیراشباع، تنش موثر