سیدعلی حسن رضوی کیا - دانشجوی دکترا گروه مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران
رضا معین زاده - دانشجوی دکترا گروه مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران
احسان کیانفر - دانشجوی دکترا گروه مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران
احسان علویان - کارشناسی ارشد مهندسی بیوتکنولوژی دانشگاه صنعتی اصفهان

نفت خام مخزن گچساران با توجه به بهره برداری بیش از نیم قرن از آن با کاهش ضخامت لایه نفت و تولید آب نمک بهمراه نفت مواجهشده است. وجود آلاینده هایی مانند هیدروژن سولفوره وآب نمک همراه نفت خام تولیدی پایش مستمر وکنترل شاخص های کیفی نفتخام رادرصنایع بالادستی الزامی میدارد.رسوب آب و نمک همراه نفت خام اثرات نامطلوبی در فرایندواحدهای پایین دستی بجا میگذارد. رسوب نمک درون تیوب های کوره ها ومبدل های حرارتی، مسمومیت کاتالیست درواحدهای کراکینگ وخوردگی در تاسیساتوتجهیزات از مهمترین عوامل مخرب می باشند.واحدهای نمکزدایی جهت پایش وکنترل کیفی میزان نمک و آب ورسوبات همراه نفت خامتولیدی درمجاورت واحدهای بهره برداری احداث شده اند. نمکزدایی از نفت خام با اعمال روش های فیزیکی (حرارت دادن نفت،شستشوی آن با آب تازه و استفاده از میدان های الکتریکی و ... ) و شیمیایی (تزریق مواد تعلیق شکن) صورت می گیرد. افزایش دما منجربه کاهش گرانروی نفت شده و عملیات جداسازی آب نمک را تسهیل می سازد؛ از طرفی افزایش دما می تواند منجر به جدا شدن ترکیباتسبک نفتی شده و با افزایش فشار بخار نفت مشکلاتی را در خصوص کیفیت نفت خام و حتی انتقال آن بوجود می آورد. تزریق مادهتعلیق شکن منجر به سست شدن پیوند های ذرات ریز آب نمک در نفت (امولسیون) شده و جداسازی آنها را در مراحل بعدی ممکن میسازد. تزریق بیش از اندازه ماده تعلیق شکن می تواند با تشکیل لایه ای ضخیم بین سطح مشترک آب و نفت در نمکگیرهای برقی، عملجداسازی را مختل ساخته و به کاهش شدید راندمان عملیات نمکزدایی منجر گردد. گاهی اوقات گرانروی نفت خام به حدی بالاست کهامولسیون های آب نمک موجود در آن بسیار پایدار بوده و جداسازی آنها مستلزم بکار گیری روش های خاص می باشد.

نفت خام ، تعلیق شکن ، امولسیون ، نمکگیر برقی