همزیستی مسالمت آمیز قومی بستر تداوم وحدت ملی ایران

وحدت ملی یکی از مؤلفه‎های اقتدار و امنیت ملی از جمله موضوعاتی است که همواره مورد توجه اندیشمندان حوزه جغرافیای سیاسی و دولتمردان است. این موضوع در چند دهه اخیر تحت تأثیر عواملی همچون زوال نظام استعماری و شکل‎گیری دولت – ملت‎های جدید، تشدید منازعات قومی در برخی کشورها و در نهایت جهانی شدن و تشدید مهاجر‎های بین المللی بیش از پیش مورد توجه واقع شده است. یکی از مباحث مهم مرتبط با موضوع وحدت ملی، هویت ملی است. هویت ملی یکی از اساسی‎ترین عناصر و پیش‎شرط‎های ضروری دستیابی به وحدت و همبستگی ملی است. ایران از جمله کشورهایی است که در طول تاریخ خود همواره با موضوع تقویت وحدت و همبستگی ملی مواجه بوده است. چرا که تنوع قومی و وجود خرده فرهنگ های متفاوت منطقه ای از ویژگی های جامعه ایرانی به شمار می رود. نوع فرهنگی ایران برخلاف بعضی جوامع متنوع، در طول تاریخ موجب بروز ناهمسازی سیاسی و کشمکش بین قومی نشده است بلکه این گروه ها زیست مسالمت آمیز داشته اند. حتی علی رغم برخی تحولات قومی در مقاطعی از تاریخ ایران، این رخدادها نه ستیزه بین قومی، بلکه اقداماتی در راستای بیگانه ستیزی، حفظ سرزمین، مقابله بااستبداد و بی کفایتی طبقه حاکم بوده است. به علاوه، تکوین بعضی تحرکات اعتراضی علیه حکومت ها نیز نه به خاطر تشکیل دولت از قومیتی خاص، بلکه علیه استبداد و خودکامگی آن و صیانت از حقوق فرهنگی خود صورت گرفته است. همزیستی مسالمت آمیز گروه های قومی ایران ریشه در نظام معنایی و باور مشترک همه ایرانیان بر ایرانی بودن خود دارد که از دو خاستگاه تاریخ مشترک آنان و دین انسجام بخش اسلام متاثر شده است. این دو عنصر باعث شد تا ایرانیان منظومه هویتی خود را به گونه ای تعریف نمایند که نه تنها گروه های متنوع قومی با یکدیگر همزیستی داشته باشند بلکه تاکنون هویت های قومی آنها در تعارض با هویت ملی شان قرار نگیرد.

Keywords:

قومیت , تنوع , همبستگی ملی , وحدت , ایران