محسن مدیرشانه چی - دانشیار گروه علوم سیاسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
معصومه دهمرده - کارشناس ارشد رشته علوم سیاسی
منصوره السادات فاطمی - کارشناس ارشد رشته علوم سیاسی

مسأله چگونگی ایجاد انسجام و وحدت ملی، یکی از مهمترین دغدغه های حکومت هاست. از این رو شناخت و بررسی سوابق تاریخی، پیشینه و ارزش های فرهنگی و مذهبی اقوام در یک منطقه، می تواند حکومت ها را در ایجاد هماهنگی با اقوام و تأمین امنیت در منطقه یاری سازد. سیستان و بلوچستان از حیث وجود گروه های ذینفوذ قومی شرایط منحصر به فردی را در سطح کشور دارد و از گروه های قومی و مذهبی متعددی تشکیل شده است که هر کدام از گروه های قومی و مذهبی وظایف خاص خود را در استان دارند. با توجه به نقشی که این گروه ها دارند؛ تأثیرات خاص خود را بر جامعه تحت نفوذ شان خواهند داشت. یکی از گروه های ذینفوذ مهم در سیستان و بلوچستان، سران طوایف می باشند. سنت، دین و مذهب در جامعه فوق به سران طوایف نقش ها و وظایف منحصر به فرد داده که می توانند باعث انسجام سیاسی، مذهبی و قومی در استان شده و زمینه مشارکت افراد در امور سیاسی و باعث همکاری و اتحاد گروه های مذهبی، قومی شوند. پس به صورت کلی می توان گفت که استان سیستان و بلوچستان، به دلیل تنوع قومی و مذهبی و جایگاه مهمی که سران طوایف در بین مردم دارند می تواند الگوی مناسبی برای اتحاد و انسجام ملی باشد. مقاله حاضر به بررسی و تحلیل نقش و جایگاه نخبگان و سران طوایف قوم بلوچ در واگرایی و هم پیوندی ملی می پردازد که گروه ها و طبقات ذکر شده، چه نقش و وظایفی را در ایجاد هم پیوندهای ملی دینی، مذهبی و قومی می توانند داشته باشند و آن را مورد واکاوی قرار می دهد. روش تحقیقی که در این مقاله استفاده شده، روش توصیفی – تحلیلی است که در ادامه با روش کتابخانه ای و از طریق تحقیق و تفحص در کتب و مقالات علمی به تجزیه و تحلیل مطالب در خصوص موضوع تحقیق پرداخته شده است

قوم گرایی، واگرایی، هم پیوندی ملی، قوم بلوچ، سیستان و بلوچستان، ایران