الهه بصیرت - کارشناسی ارشد رشته فیزیولوژی جانوری، دانشگاه تبریز
سید مهدی بانان خجسته - کارشناسی ارشد رشته فیزیولوژی جانوری، دانشگاه تبریز
ثریا انصاری - دانشیار گروه علوم جانوری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز
فرزام شیخ زاده - دانشیار گروه علوم جانوری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز

در حال حاضر، با توجه به مشکلات تهیه و تزریق انسولین و داروهای پایین آورنده قند خون و همچنین با در نظر گرفتن عوارض جانبی داروهای صناعی توجه محققین به سوی استفاده از گیاهان دارویی جلب شده است. کبد یکی از اندامهایی است که در دیابت شیرین از جنبههای مختلف، عملکرد آن تحت تاثیر قرار میگیرد. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره ی اتانولی گیاه Rosa canina بر روی کاهش اثرات سوء و بهبود علائم دیابت در رابطه با هیستوفیزیولوژی و مقادیر آنزیمهای کبد در رتهای دیابتی نر میباشد. بدین منظور از 32 رت نر بالغ از نژاد ویستار با وزن 220 - 200 گرم استفاه شد. ایجاد دیابت به روش تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین mg/kg 60 انجام گرفت. مدت زمان آزمایش، 4 هفته در نظر گرفته شد. در پایان دوره، موشها معدوم شده و سرم آنها جهت بررسی آنزیمهای کبدی جمع آوری گردید. همچنین نمونه برداری بافتی از کبد به انجام رسید. تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله به روش آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد. نتایج این بررسی نشان داد که تیمار با عصاره الکلی روزاکنینا باعث کاهش آنزیمهای کبدی در گروههای تحت درمان با عصاره نسبت به گروه دیابتی میباشد که نشان دهندهی اثرات حفاظتی عصاره الکلی Rosa canina بر روی بافت کبد از صدمات ناشی از دیابت میباشد. در آسیب شناسی بافتی، کبد در گروه موشهای دیابتی تغییر چربی کاملا مشخصی در نواحی مرکز لوبولی ایجاد شده بود، در بافت کبد گروههای دیابتی تیمار با عصاره روزا کنینا، تغییر پاتولوژیک قابل توجهی مشاهده نشد،کبد در این گروه نسبت به گروه دیابتی نسبتا سالم بود. گیاه Rosa canina به عنوان ضد التهاب و آنتیاکسیدانت همچنین به عنوان عوامل پاکسازی ROS عمل میکند. در نتیجه ویژگی ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی روزا کنینا در بهبود آسیب کبدی مهم هستند.

دیابت، روزا کنینا، آنزیمهای کبدی، استرپتوزوتوسین، آنتی اکسیدان