منصور ابوالقاسمی - دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات آب
امیر رمضانیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رودخانه، دانشگاه صنعت آب و برق(شهید عباس
هادی قدرت - دانشجوی کارشناسی ارشد خاک و پی دانشگاه تربیت معلم

رسوبات بستر در بازه های قوسی شکل، بدلیل وقوع جریان حلزونی ناشی از شرایط انحناء تحت تاثیر این جریان از ساحل قوس خارجی به سمت قوس داخلی رانده خواهند شد و بنابراین امکان دستیابی به جریان، با میزان رسوب کمتر در ساحل قوس خارجی برای اهداف انحراف جریان آب عملی خواهد بود، همچنین بدلیل فرسایشی که در قوس خارجی به وقوع می‌پیوندد، عمق آب در این ناحیه افزایش یافته و بار بستر در عمق بیشتری از سردهانه آبگیر حرکت خواهد نمود، لذا مکانی از قوس که در آن، جریان مارپیچی به بلوغ کامل و به عبارت دیگر به حداکثر قدرت رسیده باشد. شرایط فوق الذکر تشدید یافته و محل مناسب تری برای جانمائی آبگیر خواهد بود. در این تحقیق موقعیت این مکان بر روی مدلی با مقطع ذوزنقه ای در پیچان رودی با تزریق پیوسته رسوب(باربستری) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد موقعیت مناسب برای جانمائی آبگیر یا موقعیت شکل گیری چاله تابعی از عدد فرود جریان ورودی به قوس می باشد. موقعیت بلوغ جریان حلزونی یا مکان بیشترین فرسایش، با افزایش عدد فرود از نواحی پایین دست به بالادست جریان در قوس منتقل میگردد. در اثر انحراف جریان بداخل آبگیر ضمن کاهش قدرت جریان ثانویه در قوس خارجی، شیب طولی سطح آب افزایش می یابد و تاثیر توامان آنها باعث انتقال چاله بسمت بالادست خواهد شد.مقدار انتقال بستگی به درصد انحراف جریان دارد و حداکثر تا 9 درجه بدست آمده است.

مدل فیزیکی ، کنترل رسوب ، آبگیر جانبی ، خم رودخانه و چاله