بررسی موضوعی رویکردهای طراحی محصول در پایان نامه های تحصیلات تکمیلی طراحی صنعتی کشور ایران از منظر آموزش مهندسی

طراحی صنعتی از جمله رشته های چندگانه است که موضوعاتی چون هنرهای تجسمی، ارگونومی، اقتصاد، بازاریابی، آشنایی با مواد و روش های ساخت و آشنایی با فرایند تولید از دروس این رشته می باد. تعریف متد، متدولوژی و رویکردها در طراحی صنعتی امروز ایران به منظور انجام پروژه های دانشگاهی و گازی امری مهم تلقی می شود. زیرا می تواند رهنمود دانشجویان، اساتید و کارفرمایان به منظور تعیین راه حل و روند علمی و آکادمیک در این رشته باشد. در طراحی صنعتی قدیم تمرکز بر طراحی محصول بوده است اما در سال های اخیر اهمیت تعریف رویکردها و روند طراحی محصول اگر مهمتر از محصول نهایی نباشد با آن ارزش برابری خواهد داشت و این رویکرد طراحی است که می تواند معیار قضاوت اساتید، دانشجویان و کارفرمایان باشد و موجب اطمینان تولید کنندگان برای رسیدن به نتیجه مطلوب در تولید محصول و موفقیت در بازار طراحی شود. علاوه بر این هر رویکرد مبانی و نتایجی را بیان می کند که از نظر علمی و دانشگاهی قابل بحث و نتیجه گیری است و موجب ارتقاء این رشته می شود. هدف از این مطالعه، تعیین رویکردهای طراحی محصول در پایان نامه های تحصیلات تکمیلی ایران و بررسی روند صعودی و نزولی استفاده از رویکردهای طراحی صنعتی می باشد. بدین منظور عناوین پایان نامه های تحصیلات تکمیلی طراحی صنعتی انجام شده از سال 85 تا 92 پنج دانشگاه علم و صنعت، تهران، امیرکبیر، هنر و الزهرا جمع آوری شد و رویکردهای آنها بررسی گردید. در پی این نتایج رویکردهایی که بیشتر مورد توجه قرار گرفتند، مشخص شد و برای ادامه ی راه طراحی صنعتی در ایران و لزوم استفاده از آنها در صنعت امروز ایران رویکردهای دیگری معرفی گردید. سه اولویت اول میان رویکردها، رویکرد فرهنگی، رویکرد طراحی پایداری و رویکرد طراحی محیط زیست معرفی شد که بیشترین فراوانی را در سال های 88 و 89 برای رویکرد فرهنگی، سال 87 برای رویکرد طراحی محیط زیست و در سال 91 برای رویکرد طراحی پایدار دارند. تعیین رویکردها به گسترش و نشر روش ها و فرآیندهای طراحی و انجام آزمایش و خطا در روند این قبیل پروژه ها کمک می کند و موجب هر چه علمی تر شدن این رشته و حدس موفقیت و عدم موفقیت یک روند طراحی در پروسه های مهندسی می شود. همچنین این مقاله می تواند معیاری برای مقایسه با حرکت طراحی صنعتی در سایر کشورها و مراکز آموزشی باشد. بررسی توسعه ی این رویکردها و استفاده از آنها و ارتباط آنها با میزان توسعه ی برنامه های کشور قابل تأمل است. به نظر می رسد که هر چه روند پروژه گویاتر و علمی تر باشد، رسیدن به هدف نهایی و محصول مطلوب و مناسب با پروسه های مهندسی و تولیدی کشور اسانتر صورت می گیرد.

Keywords:

طراحی صنعتی , رویکرد , آموزش , تحصیلات تکمیلی , توسعه ی پروسه های مهندسی کشور