فرهنگ فرخی - استادیار دانشگاه زنجان
عیسی عالمی پروین - دانشجوی دکتری مهندسی عمران دانشگاه زنجان

نیاز به احداث شبکه حمل ونقل عمومی، حفظ محیط زیست و هزینه زیاد تأمین و تملک زمین در مناطق شهری، تقاضا برای استفاده از سیستم حمل و نقل زیر زمینی در مناطق شهری پرجمعیت را افزایش داده است. نشست ناشی از احداث فضای زیرزمینی در طول زمان پروسه حفاری تونل می تواند آسیب جدی به سازه های مجاور آن وارد کند. به منظور بهره برداری از این نوع سیستم حمل و نقل، احداث ایستگاه های مترو در راستای تونل با فاصله های معین در محل های با تراکم جمعیت زیاد جهت تسریع حمل و نقل مسافر همراه است. روش های حفاری و اجرا باید طوری انتخاب شود که تغییر مکان های افقی و قائم ایجاد شده محدود و پایدار باشد. این مقاله به بررسی نحوه اجرا و پایدارسازی ایستگاه قراملک واقع در پروژه خط 2 قطار شهری تبریز می پردازد. با توجه به اینکه انتخاب روش پایدارسازی علاوه بر تأمین ایمنی کافی، از نظر اقتصادی نیز باید روش بهینه ای باشد. براساس طرح اولیه اجرای شمع های متقاطع به عنوان سازه نگهبان همراه با دیوار بتنی 80 سانتی متری بعنوان سازه اصلی در نظرگرفته شده بود. بر مبنای مهندسی ارزش و شرایط ژئوتکنیکی منطقه، طرح جایگزین برای اجرای سازه ایستگاه در دو مرحله ارائه گردید. این مقاله به بیان دلیل استفاده از روش میخ کوبی به جای استفاده از سیستم سازه نگهبان در مرحله اول که توجیه اقتصادی ندارد، جهت کنترل تغییرمکان های بوجود آمده می پردازد. براساس این تغییرات؛ صرفاً در مرحله اول اجرای پروژه حدود 70% صرفه جویی ریالی انجام گرفته شد.

مهندسی ارزش ، سازه ایستگاه های مترو ، پایدارسازی دیواره گود ، میخ کوبی خاک ،