مجید محبی - کارشناس مطالعات اجتماعی و نظام های بهره برداری شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس

در سال های اخیر، توسعه شبکه های مدرن آبیاری و زهکشی و بهبود روش های آبیاری با توجه به نقش حیاتی آب در چرخهتولید محصولات کشاورزی از اهمیت بیشتری در برنامه های عمرانی بخش آب و کشاورزی برخوردار شده است. انتقال آب اگرچه می تواند سیمای اقتصادی و اجتماعی یک منطقه را بطور اساسی متحول و دگرگون کند اما تحقق اهداف طرح های توسعهآبیاری و کشاورزی بدون توجه به جنبه های دیگری نظیر محیط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و نهادی پیرامون و در مرکزاینها نظام های بهره برداری، ناممکن است. اما نظام های بهره برداری کشاورزی پدیده ای نوظهور بشمار نمی آیند. انسان از بدوپیدایش کشاورزی با بکارگیری ابزارهای مختلف و استفاده از روش های فنی متفاوت و در چارچود و ترتیباتی معین اقدام بهبهره برداری از منابع و عوامل در دسترس و تولید غذا نموده و به این ترتیب نظام های بهره برداری گوناگونی را بنیاد نهاده است.بنابراین در ساماندهی نظام های بهره برداری کشاورزی لازم است پیش از اندیشیدن درباره ایجاد و پیشنهاد نظم و نظام نوین،نسبت به شناسایی انواع نظام های موجود _ که محصول تجارب تاریخی طولانی مدت و شرایط خاص طبیعی و اقتصادی واجتماعی و فرهنگی جوامع محلی است اقدام شود بنابراین این مقاله در پی آن است که ضمن شناخت امکانات و محدودیت های انواع نظام های بهره برداری موجود در پایاب شبکه واحد عمرانی 2 و 3 دشت ارایض، ساماندهی نظام هایبهره برداری را از دل بهسازی ساختارها و مناسبت های تولید موجود (نظام های بهره برداری) پیشنهاد دهد.

ساماندهی نظام های بهره برداری، شبکه های آبیاری و زهکشی، دشت ارایض