ویدا بناری - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق تجارت بین الملل، گروه علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی، تهران، ایران
سمیه سادات میری لواسانی - دکتری حقوق تجارت بین الملل، گروه علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی، تهران، ایران

امروزه در دنیای تجارت بین الملل، انواع قراردادها ،نقش اساسی را ایفا می کنند وبا توجه به نیاز روزافزون صنایع به انرژی نفت وگاز،اهمیت قراردادهای نفت وگاز ، دوچندان می شود. از طرفی کشف ، استخراج ، تولید و بهره برداری از نفت ، مستلزم صرف هزینه هایهنگفت است . از این رو ، آثار حقوقی ناشی ازانواع قراردادها و ایجاد انگیزه جهت سرمایه گذاری خارجی در صنعت نفت وگاز ، بسیارحائز اهمیت می باشند . شناسایی شرایط و مقررات حاکم در قراردادهای بین المللی نفت و گاز امری واجب و ضروری برای هر کشوریاست. با گذشت 150 سال از طول عمر صنایع نفتی جهان رعایت یکسری از موازین پذیرفته شده بین المللی بعنوان اصول اولیه وبدیهی بمنظور صیانت افزایش کارایی و بهره برداری متناسب با منابع تولید مورد پذیرش دولت های مالک مخازن نفت و گاز قرار گرفتهاست . همزمان با اکتشاف یک میدان نفتی بدیهی است که دولتها با توجه به بازار عرضه و تقاضای جهانی نفت در درجه اول به تولیدرسانیدن و فروش آن را مد نظر خواهند داشت و به همین منظور ناگذیرند در جهت هماهنگی درآمد و فروش نفت براساس موازین ومعیارهای شناخته شده جهانی در عرصه صنعت نفت و گاز به مسئولیت خود در قبال برداشت از این ثروت ملی جامه ی عملبپوشانند . در این پژوهش ضمن بررسی اصول وقواعد حقوقی حاکم بر قردادهای نفتی و بررسی و تطبیق نقاط ضعف وقوتقراردادهای امتیازی، مشارکت و بیع متقابل، به این سوالات اساسی پاسخ خواهیم داد که با توجه به تفاوت در اجزاء وشروط اینقراردادها، اصول و قواعد حقوقی حاکم بر آنان یکسان است و آیا تنوع در قراردادهای نفت وگاز، برای ایجاد انگیزه وبهره وری بیشتر درجلب سرمایه گذاری خارجی با حفظ مالکیت دولت میزبان صورت می پذیرد یا خیر.

بیع متقابل ، قرارداد نفتی ، حوزه بالادستی ، حقوق ، ارزیابی