صدیقه برومند - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری

اکثر شهرهای ایرانی_اسلامی در همه دوران، منطق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خاصی را در استخوان بندی فضاهای شهری دارا می باشندکه به راحتی می تواند با عملکردهای جدید تطبیق پیدا کنند. همچنین همخوانی خود را با محیط طبیعی، مذهبی و اجتماعی- فرهنگیحفظ کند. در این میان با توجه به تاریخ کهن و دینی مردم ایران در شهرهای ایران، میتوان کمال هماهنگی و یگپارچگی اجزایی مانند؛مسجد، مدرسه، بازار و میدان را در یک مجموعه پویا و منسجم به چشم دید.شناخت ارزشها و مؤلفه های ایرانی_اسلامی و انعکاس آنها در کالبد شهر می تواند برای برنامهریزی و طراحی شهرهای جدید، درس هایارزنده ای به دنبال داشته باشد و از بروز بحران های اجتماعی_هویتی جوامع شهری که تا حدود زیادی ریشه در ویژگی های کالبدی وریخت شناسی شهرهای کنونی دارد، جلوگیری نماید، و ما را در رسیدن به هدف این نوشتار که ارائه الگوی طراحی شهرهای جدید به شیوهایرانی– اسلامی می باشد، رهنمون کند. این پژوهش از نوع بنیادی و روش تحقیق در آن توصیفی- تحلیلی می باشد، که با استفاده از منابعاسنادی و کتابخانه ای انجام گرفته است. در این مقاله ضمن تعریف شهر اسلامی و عناصر و مؤلفه های اصلی آن، به تحلیل وضعیت کنونیشهرها و مقایسه آنها با شهرهای ایرانی- اسلامی پرداخته، نحوه انعکاس و روزآمدی ارزشهای حاکم بر آنها در طراحی شهرهای آیندهارائه می شود. و در نهایت پیشنهاداتی در رابطه با تحول شهرهای اسلامی امروزی با رویکرد معماری اسلامی ارائه شده است.

شهر ایرانی-اسلامی، شهر اسلامی، کالبد شهر اسلامی، اصول شهرسازی ایرانی_اسلامی