مهران سپهری - دانشگاه صنعتی شریف دانشکده مدیریت و اقتصاد
فرناز آبرون - دانشجوی MBA دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف

اندیشمندان حوزه توسعه سازمان، توانسته اند از طریق بررسی و تحلیل وضعیت سازمان ها، ابزارها و نظام های مختلفی را ارئه نمایند تا مدیران بتوانند با بکارگیری آنها معضلات و مشکلات سازمان خود را شناسایی و در رفع فعالاته آنها اقدام نمایند. یکی از این ابزارها مدل چرخه حیات نامیده می شود. در مدل چرخه حیات دانشمندان سعی نموده اند ابتدا برای سازمان همانند یک موجود زنده یک دوره حیات با مراحل مختلف در نظر گیرند. سازمان این مراحل را بر اساس ترتیب زمانی طی می کند و هر یک از این مراحل نیز ویژگی و خصوصیات مخصوص به خود را دارد. به این معنی که حیات و هویت سازمان با مرحله ای به نام «آغاز» شروع می شود و سچس با گذشت زمان، سازمان با گذر از مراحل متعددی مانند «بلوغ»، «رشد» و «تکامل» و «مرگ» عمر خود را سپری می کند. در اغلب مدلهای چرخه حیات سازمان اندیشمندان سعی نموده اند با اندازه گیری برخی از ابعاد سازمانی مانند رسمیت، تمرکز، پیچیدگی، سن و اندازه در طول حیات سازمان الگوهای رفتاری و تغییرات آنها را تعیین نموده و از روی آنها وضعیت فعلی و وضعیت آتی سازمان را مشخص کنند. بنابراین مهمترین مزیت استفاده از مدل چرخه حیات این است که با تعیین جایگاه سازمان در مرحله چرخه حیات می توان به وضعیت کلی سازمان و مشکلات فعلی و پیش روی سازمان پی برد. جایگاه سازمان در چرخه حیات سازمانی، فاکتور مهمی در هدایت سازمان در مسیر دست یا بازگرداندن سازمان در مسیر صحیح است.

چرخه حیات سازمان ، تمرکز ، رسمیت ، پیچیدگی