غلامرضا عنایتی - مدرس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد مشهد
حمید رضایی فر - مدرس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد مشهد
مسعود کرامت نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه آزاد مشهد

خطای انسانی از دیرباز به عنوان یکی از عوامل مهم در بروز حوادث و برهم زدن عملکرد برنامهریزی شده، مطرح بوده است. بر اساس نتایج مطالعات مختلف، خطاهای انسانی در صنایع و سیستمهای پیچیده مثل صنعت پتروشیمی، صنایع هوایی و ریلی،نیروگاه و انرژی هستهای، علل اصلی و کلیدی حوادث هستند. از اینرو شناخت دقیق عوامل موثر بر وقوع خطاهای انسانی و آمادگی در پیشگیری و مقابله با آن از جمله وظایف اساسی افراد وسازمان های پویا می باشد، زیرا کوتاهی در رسیدگی به این عوامل می تواند به توان نیروی انسانی در سازمان لطمه فراوانی وارد نماید و پیامد های زیادی از جمله حوادث کار را به همراهآورد. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر وقوع خطاهای انسانی در نیروگاههای خراسان انجام شده است.. در این پژوهش با بررسی متون و تحقیقات مختلف و همچنین مصاحبه با خبرگان و کارکنان صنعت برق و نیروگاه، 66 عامل موثر بروقوع خطاهای انسانی شناسایی شدند برای غربال سازی اولیه و مشخص نمودن اهم این عوامل، مجدداً پرسشنامه هایی بین خبرگان توزیع گردید. پس از جمع آوری پرسشنامه ها با استفاده از آزمونKolmogorovنرمال بودن پاسخها بررسی گردید. همچنین با توجه به میانگین میانگین ها، عواملی که میانگین کمتری از6/75 داشتند حذف و برخی از این عوامل به علت وابستگی به هم ادغام شدند . در نهایت 42 عامل به عنوان عوامل موثر بر وقوع خطاهای انسانی استخراج گردیدند که اینعوامل در 7 مجموعه کلی عوامل فیزیکی، مدیریتی، شغلی، فردی و سیستمی قرار گرفتند. لازم به ذکر است این پژوهش فقط به شناسایی عوامل موثر بر وقوع خطاهای انسانی در نیروگاههای خراسان پرداخته است و در آینده به انجام مطالعهای با هدف اولویتبندی عوامل موثر بر وقوع خطاهای انسانی نیروگاههای خراسان خواهد پرداخت.

خطاهای انسانی، عوامل فیزیکی، عوامل مدیریتی، عوامل شغلی، عوامل فردی، عوامل سیستمی