ندا رضوی زاده - عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی و دانشجوی دکترای جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
صفیه پروانه - دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه پیام نور مشهد

امروزه مقاصد مختلف به منظور بازاریابی، ایجاد تصویر مقصد مطلوب و برندسازی در صنعت گردشگری رقابتی تنگاتنگ در عرصهی رسانهای دارند. بررسیها نشان میدهد این رقابت تنها محدود به مقاصد تفریحی یا تاریخی نیست، بلکه مقاصد مذهبی و زیارتی نیز کهاز دیرباز بازدیدکنندهگان دائمی و تضمینشدهای داشتهاند، خود را از این رقابت بینیاز نمیبینند. وبگاههای معتبر و پربازدید راهنمای جامع بینالمللی گردشگری یکی از مهمترین و رایجترین ابزارهای رسانهای برای بازاریابان مقاصد، و یکی از منابع مورد اعتماد گردشگران در سراسر دنیا است. با این حال مرور این وبگاهها حاکی از آن است که مقاصد گردشگری در ایران توجه چندانی به تقویتمدخل خود در این وبگاهها نداشتهاند. از این رو در پژوهش حاضر پس از بررسی ویژگیهای این وبگاهها، بازنمایی مشهد به عنوان یکی از مهمترین مقاصد گردشگری مذهبی در ایران در چهار وبگاه راهنمای جامع گردشگری بین المللی با جزئیات بررسی شده، و با چهار شهر مذهبی-زیارتی دیگر در ادیان جهانی مقایسه شده است. بدین منظور اطلاعات مدخلهای مربوط به شهرها گردآوری، ترجمه، کدگذاری و طبقهبندی شد تا توصیفی روشن از وضعیت موجود بازنمایی مشهد در مقایسه با چهار مقصد مذهبی-زیارتی دیگر به دستآید. اطلاعات مدخلهای هر شهر در چهار وبگاه منتخب در پنج مقوله شامل تاریخچه و جغرافیا، جاذبهها، محتوای چندرسانهای،خدمات میزبانی )هتل، رستوران(، زیر ساختها )خدمات پولی و بانکی، حمل و نقل، مخابرات( توصیف شده است. نتایج نشان میدهد در بعضی حوزهها و بعضی وبگاهها بازنمایی مشهد نقصانهای جدی وجود دارد. در انتها راهکارهایی برای بهبود و ارتقای بازنمایی مشهد در این وبگاهها ارائه شده است.

مشهد، زیارت، گردشگری مذهبی، گردشگری اینترنتی، راهنمای گردشگری، وب