آرش ضیایی - کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق و معاون علمی آموزشی گروه مشاوران جوان شهرداری مشهد
علی خوشاب - کارشناس ارشدبرنامه ریزی و مشاورجوان سازمان مدیریت و نظارت برتاکسیرانی شهرداری مشهد
ریحانه علایی - کارشناس ارشدجغرافیاوبرنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی

دربازاریابی گردشگری گردشگران زیارتی مهمترین نقش را ایفا میکنند اما اگراین فرصت درقالب یک چارچوب مشخص قرارنگیرد آن مکان دیگر ماوای امنی برای زائر نیست سیره رضوی جامع ترین برنامه را درزمینه گردشگری زیارت برای تحقق ارمان شهررضوی تدوین کرده است این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی مبتنی برداده های کتاریخانه ای و پیمایشی با توزیع 384 پرسشنامه درمیان زوار حرمین به دنبال این مهم است ایا گردشگری زیارت مدار به عنوان یک فرصت توانسته است زمینه های اقتصادی اجتماعی و فرهنگی را دریک چارچوب استاندارد که همان ویژگیهای ارمان شهررضوی است درشهر مشهد و قم فراهم نماید نتایج نشان داد که این شهرها گرچه درزمینه جذب گردشگرزیارتی موفق بوده اند اماجذب زائر درچارچوب سیره رضوی ا نجام نشده است و گردشگری زیارت نتوانسته بسترلازم را برای تحقق ارمان شهررضوی ایجادنماید درمجموع این دوکلانشهر مذهبی درزمینه اصول اقتصادی فرهنگ میزبانی مشارکت اجتماعی کمترازحدمتوسط عمل کرده اند وتنها درزمینه فضاهای فرهنگی تا حدودی به سمت ارمان شهررضوی که همان تناسب نیازهای زائر بافرهنگ رضوی است حرکت کرده اند دراین زمینه شرایط شهرقم نسبت به مشهد بهتر اما دربقیه زمینه ها شهرمشهد ازوضعیت مناسبتری برخوردار است

گردشگری زیارت ، آرمانشهررضوی ، شهرمشهد وقم