مبانی نظری توسعه پایدار فضاهای زیست اجتماعی خرد مقیاس محلات و شاخصهای آن

توسعه شهری پایدار که ازجمله نظریهها و سیاستهای اخیر و جاری تلقی میشود، بخش عمدهای از ادبیات شهرسازی سالهای اخیر را به خود اختصاص داده است؛ اما نظریهی اخیر در مقیاس محلی هنوز بهدرستیتبیین نشده و میتواند بهعنوان موضوع پژوهشها مدنظر باشد و از آن جمله توسعهی پایدار در مقیاس محلهی مسکونی است. اهمیت این موضوع از آنجایی نشأت میگیرد که محلهها و محیطهای مسکونیکوچکتر، محصول نظریهها و ایدههای مطرحشده در توسعه شهری پایدار را به عینیت تبدیل میکنند و مسائل آن نیز محسوستر میشود بهعلاوه اینکه شاخصهای پایداری بهویژه در مقیاسهای کوچک بایدمتناسب با شرایط محیطی، اجتماعی، اقتصادی و ... هر جامعه و مخصوص آن تعریف شود. در قالب مسئلهی فوق، نوشتار حاضر تلاشی است در جهت پرداختن به ابعاد محلهی پایدار و شناخت معیارهای پایداری درمقیاس محلهی مسکونی که با روش بررسی تحلیلی به گردآوری تطبیقی دیدگاههای طرحشده در سطح کشور و جهان در خصوص محلهی پایدار مبادرت ورزیده و در پی آن در تلاش است تا با تطبیق دیدگاههایطرحشده به یک جمعبندی هرچند کلی در خصوص پایداری محلی و معیارها و شاخصهای محله پایدار دست یابد. یکی از کاستیهای موجود در تعاریف و معیارهای ارائهشده برای پایداری محلی عدم وجودارتباط روشن میان مفهوم پایداری در سطح جهانی، ملی، منطقهای و شهری با مفهوم محلی آن است. در این نوشتار تلاش بر آن است تا علاوه بر تمرکز بر جمعبندی دیدگاههای مختلف، تعریفی از پایداری و معیارهایآن در سطح محلی ارائه گردد که مستند و قابل انطباق بر مفاهیم و ابعاد پایداری در مقیاس جهانی باشد. در پایان با تأکید بر جنبههای اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی و زیستمحیطی بهعنوان مؤلفههای اساسی پایداری در مقیاس جهانی تا شهری، به ارائهی معیارها و شاخصهای هر یک از این سه مؤلفهی اساسی پایداری در مقیاس محلهی مسکونی میپردازد.

Keywords:

معیارهای پایداری , محله مسکونی , محیطزیست